środa, 4 lipca 2012

Toksyczna praca

Zatrucia zawodowe są wynikiem występowania w czasie wykonywania pracy substancji chemicznych. Są to na ogół zatrucia przewlekłe, powstające na skutek wchłaniania niewielkich dawek substancji chemicznych.
W warunkach narażenia zawodowego wchłanianie substancji chemicznych może odbywać się przez drogi oddechowe, skórę, układ pokarmowy.

Zatrucia zawodowe

Na wchłanianie substancji toksycznych przez drogi oddechowe mają wpływ:
  • rozpuszczalność substancji toksycznej w wodzie,
  • stężenie substancji toksycznej w powietrzu,
  • wartość współczynnika podziału powietrze - woda,
  • wentylacja płuc,
  • szybkość przemiany i wydalania substancji z organizmu,
  • stan skupienia substancji toksycznej.
Wchłanianie substancji toksycznych przez skórę może prowadzić do zatruć zawodowych. Wchłanianie przez nieuszkodzoną skórę w porównaniu z innymi drogami przebiega wolno i zależy od:
  • stanu skóry,
  • wieku,
  • temperatury,
  • wilgotności.
Wchłanianie substancji toksycznych przez układ pokarmowy może się odbywać przez:
  • jamę ustną,
  • przełyk,
  • żołądek,
  • jelita.
Śluzówka jamy ustnej jest przepuszczalna dla substancji rozpuszczalnych w wodzie, jednak ze względu na krótki okres kontaktu wchłaniane są przez nią tylko te, które są szybko resorbowane (np. cyjanki, nikotyna). Natomiast przez błonę śluzową żołądka łatwo wchłaniane są alkohole.
W błonie śluzowej jelit resorpcja zachodzi stosunkowo szybko, a toksyczne substancje przedostają się do wątroby i krwiobiegu. Substancje chemiczne po przedostaniu się do krwiobiegu transportowane są do tkanek, gdzie ulegają przemianie i wywierają działania na określone receptory. Metabolity (związki chemiczne powstające w organizmach żywych w wyniku przemiany materii) mogą wrócić do krwi i zostać wydalone lub odłożyć się w tkankach.
Rozróżnia się następujące efekty działania substancji chemicznych:
  • miejscowe,
  • układowe,
  • odległe (działania kancerogenne, teratogenne).
W organizmie człowieka efekty te mogą występować w takich miejscach, jak:
  • skóra, oczy, błony śluzowe nosa, płuca, przewód pokarmowy - wchłanianie,
  • wątroba, płuca, nerki, przewód pokarmowy - przemiana,
  • nerki, wątroba, ośrodkowy układ nerwowy - kumulacja,
  • nerki, wątroba, przewód pokarmowy, pęcherz moczowy,
  • gonady, układ nerwowy, narządy wydzielania wewnętrznego, układ krwionośny, układ odpornościowy (narządy o szczególnej wrażliwości).
Wystąpienie efektu działania substancji chemicznych zależne jest od wielkości dawki. Zatrucia zawodowe występują najczęściej na skutek wchłaniania przez układ oddechowy. Substancje toksyczne wchłonięte tą drogą są rozprowadzane z krwią do tkanek i narządów.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz