wtorek, 17 lipca 2012

Niebezpieczny pył

Źródłami pyłu w procesie pracy są procesy technologiczne, w których podczas wytwarzania produktu lub przemieszczania materiałów pył jest produktem, składnikiem produktu lub materiału (np. transport, rozdrabnianie, mieszanie, dozowanie).
Pyły powstają także w wyniku stosowania materiałów pylistych, gdzie pył jest czynnikiem roboczym (np. malowanie natryskowe, ochrona roślin), i jako produkty uboczne (np. w trakcie spalania, obróbki mechanicznej).
Wyróżnia się także pylenie niezwiązane z procesem roboczym (np. zanieczyszczenie atmosfery) i pylenie wtórne (np. pyły zalegające na maszynach).
Właściwości emitowanych pyłów zależą od substancji, z których powstały. Skutki zdrowotne wynikające z wdychania pyłowych zanieczyszczeń zależą od stężenia, wymiarów cząstek, składu chemicznego i mineralogicznego pyłu. Najbardziej szkodliwa dla organizmu jest frakcja o średnicy mniejszej niż 7 µm, a najlepiej wchłanianym przez drogi oddechowe jest tzw. pył respirabilny.

Pyły emitowane na stanowiskach pracy

Pyły przemysłowe ze względu na skutki zdrowotne dzielą się na pyły o działaniu:
  • drażniącym,
  • zwłókniającym,
  • rakotwórczym,
  • alergizującym.
Rodzaj choroby układu oddechowego wywołanej pyłem zależy od rodzaju wdychanego pyłu. Do najczęściej spotykanych należą pylice płuc. W przemyśle występuje wiele różnorodnych pyłów, które nie wykazują właściwości zwłókniających typu kolagenowego, jak dwutlenek krzemu lub niektóre krzemiany, ale mogą wywoływać ze strony tkanki płucnej odczyny o łagodnym przebiegu, często bezobjawowe.
Pyły metali ciężkich mogą wywoływać zmiany chorobowe w płucach o charakterze ostrym lub przewlekłym. Mogą też być przyczyną zapaleń i obrzęków płuc, a nawet ich rozedmy.
Dużą toksycznością charakteryzują się beryl, rudy żelaza, niklu, chromu i uranu. Zwiększają ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.
Wśród pyłów szkodliwych dla zdrowia szczególnie niebezpieczne są pyły azbestu, których wdychanie prowadzi do chorób nowotworowych.
Natomiast pyły pochodzenia roślinnego i zwierzęcego mogą wykazywać działanie alergizujące, prowadzące do astmy oskrzelowej lub zapalenia pęcherzyków płucnych.
Ograniczanie i eliminowanie zagrożeń związanych z pyłami powinno obejmować działania związane z eliminacją pyłów przez zmianę materiałów, technologii, stosowanie środków ochrony zbiorowej (hermetyzację procesów, usuwanie pyłów z powietrza), środków ochrony indywidualnej i popularyzację wśród pracowników wiedzy z zakresu szkodliwego działania pyłów.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz