środa, 27 lutego 2013

Uchylono rozporządzenia o suwnicach i sprężarkach

Z dniem 22 stycznia 2013 roku straciły moc dwa rozporządzenia dotyczące bhp przy obsłudze suwnic elektrycznych i sprężarek powietrznych.

1. Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Komunikacji, Budownictwa oraz Zdrowia z dnia 4 kwietnia 1950 r. w sprawie obsługi suwnic elektrycznych w zakładach pracy — zostało uchylone przez rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2012 r. uchylające rozporządzenie w sprawie obsługi suwnic elektrycznych w zakładach pracy (poz. 12).
2. Rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi, Komunikacji, Budownictwa oraz Zdrowia z dnia 4 kwietnia 1950 r. w sprawie obsługi suwnic elektrycznych w zakładach pracy — zostało uchylone przez rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego oraz Zdrowia z dnia 13 kwietnia 1951 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy przy sprężarkach powietrznych (poz. 13)
Powyższe rozporządzenia zawierały przepisy dotyczące obsługi suwnic elektrycznych i sprężarek powietrznych, ale także kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu suwnicowego.
W zamian za uchylone przepisy należy stosować ogólne przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy, ustawę o dozorze technicznym oraz rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego oraz rozporządzenie w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy

Walka z zimnem

Wszyscy pracownicy zatrudnieni w zimnym mikroklimacie powinni również sami zadbać o swoje zdrowie. Co robić by zmniejszyć ryzyko negatywnych skutków pracy w warunkach ekspozycji na zimno?

Jak zmniejszyć negatywne skutki pracy w zimnym mikroklimacie?

Chcąc ograniczyć negatywne skutki pracy w zimnym mikroklimacie należy:
  • Nosić wielowarstwową odzież. Warstwy zatrzymują ciepłe powietrze i pomagają zachować ciepło. Odzież powinna być na tyle luźna by nie uciskała ciała. Zewnętrzna warstwa powinna chronić od wiatru i być odporna na wilgoć.
  • Nosić nakrycie głowy (czapka, a jeżeli wymagany jest hełm ochronny to razem z ocieplaczem twarzy). Utrata ciepła przez nieosłoniętą głowę stanowić może nawet do 50% ogólnej utraty ciepła.
  • Chronić ręce. Wszędzie tam, gdzie jest to możliwe należy nosić rękawice z jednym palcem zamiast rękawic z pięcioma palcami. Dobrze jest mieć zapasową parę rękawic na zmianę, gdyby te noszone przemokły.
  • Chronić stopy. Buty zimowe powinny być ocieplane, wykonane z materiału nieprzemakalnego i umożliwiającego przepływ powietrza z podeszwą zapobiegającą ślizganiu się. Obuwie nie może być ciasne.
  • Stosować ochrony przed wiatrem (np. specjalne zadaszenia, namioty), w szczególności przy pracach na otwartej przestrzeni.
  • Regulować tempo prac wymagających znacznego wysiłku fizycznego. Chodzi o zapobieganie zmęczeniu, które przyczynia się do hipotermii. Nie należy dopuszczać do pocenia się albo przez zmniejszenie tempa pracy albo zdjęcie lub rozluźnienie części odzieży. Po skończonej ciężkiej pracy należy wrócić do pierwotnego ubioru.
  • Przerwy w pracy należy spędzać w ogrzanych pomieszczeniach. Częstotliwość przerw powinna być tym większa im temperatura jest niższa, a wiatr silniejszy. Po wejściu do ogrzanego pomieszczenia należy zdjąć wierzchnią odzież.
  • Pić dużo ciepłych napojów. Nawodnienie organizmu jest korzystne dla funkcjonowania układu krążenia. Uwaga: Napoje zawierające kofeinę i alkohol nie są wskazane ponieważ powodują skierowanie większej ilości krwi do skóry co przyczynia się do ochłodzenia krwi i w rezultacie obniżenie temperatury ciała.
  • W miarę możliwości osłonić materiałem izolującym metalowe uchwyty i poręcze.
  • Narzędzia używane w niskich temperaturach powinny być tak skonstruowane by można było posługiwać się nimi w rękawicach z jednym palcem. Dobrze jest jeżeli mają termicznie izolujące nasadki.
  • Kontrolować temperaturę i prędkość wiatru i ubierać się odpowiednio do ich parametrów.

poniedziałek, 25 lutego 2013

Reguły bhp takie same dla pracowników i zleceniobiorców?

W dobie kryzysu pracodawcy starają się ograniczać koszty i dosyć częstą praktyką jest zatrudnianie osób na podstawie umowy cywilnoprawnej, w tym umowy zlecenia. Warto sprawdzić, czy reguły dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, odnoszące się do zleceniobiorców są takie same jak te, które dotyczą pracowników.

Zleceniobiorca na stanowisku administracyjno-biurowym i robotniczym a bhp

Zasadniczo obowiązek szkolenia w zakresie bhp dotyczy pracowników, a zatem osób, które wykonują pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Jednak obowiązek szkolenia bhp może również dotyczyć osób zatrudnionych na podstawie umowy prawa cywilnego, w tym umowy zlecenia. Należy bowiem wskazać, iż pracodawca powinien zagwarantować bezpieczne i higieniczne warunki pracy osobom wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy bądź w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.
Zasadniczymi obowiązkami bhp wobec zleceniobiorcy są:
  • organizowanie pracy w sposób gwarantujący bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
  • zapewnienie przestrzegania na terenie zakładu pracy przepisów oraz zasad bhp,
  • wydawanie poleceń usunięcia uchybień w zakresie bhp oraz kontrolowanie wykonywania tych poleceń,
  • reagowanie na potrzeby w zakresie zagwarantowania bezpieczeństwa i higieny pracy a także dostosowanie środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
  • zapewnienie rozwoju spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
  • uwzględnienie ochrony zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych,
  • zapewnienie wykonywania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
  • zapewnienie wykonania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
  • zagwarantowanie wykonywania zaleceń społecznego inspektora pracy.
Powyższy fragment artykułu pochodzi z czasopisma NORMAbhp.pl. W dalszej części tekstu przeczytasz o:
  • Przesłankach szkolenia bhp zleceniobiorcy
  • Treści szkolenia ogólnego bhp
  • Instruktażu stanowiskowym bhp
  • Kosztach szkolenia bhp
  • Innych powinnościach zleceniobiorcy
  • Odzieży i obuwiu roboczym dla zleceniobiorcy

Pieniądze za badania pijanego

Rozliczenie kosztów badań przeprowadzonych w celu ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie osoby ubezpieczonej, a poniesionych przez płatnika składek, odbywa się na podstawie wniosku złożonego w jednostce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwej ze względu na siedzibę płatnika.

Pieniądze za badania pijanego

Badania przeprowadza się w związku z uzasadnionym przypuszczeniem, że ubezpieczony znajdował się w chwili wypadku pod wpływem alkoholu lub innych podobnie działających środków, takich jak przede wszystkim narkotyki.
Jest to o tyle ważne, że świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują między innymi temu, kto, będąc:
  • nietrzeźwym lub
  • pod wpływem środków odurzających bądź
  • substancji psychotropowych,
przyczynił się w znacznej mierze do spowodowania wypadku.
Nowy wzór wniosku o zwrot kosztów poniesionych w związku ze skierowaniem ubezpieczonego na badania niezbędne do ustalenia zawartości alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie znajdziesz w internecie. 

środa, 20 lutego 2013

„Dyscyplina to podstawa”

Zachowanie uczestników szkolenia wynika nie tylko ich cech osobowości, ale i z sytuacji problemowej, w jakiej się znaleźli. Instruktor nie powinien więc dopuszczać do powstawania okoliczności mogących prowokować ich niepożądane zachowania.

Dobrze przygotowane szkolenie sprzyja dyscyplinie

Szkolący musi organizować sytuacje, które same będą wymagać zdyscyplinowanego zachowania (np. strategia nauczania oparta na konkretnych procedurach), sterowanego przez określone etapy szkolenia, oceniane na podstawie ściśle ustalonych osiągnięć (standardy wymagań).
Podstawowymi czynnikami motywującymi działania uczestników szkolenia, zwłaszcza w sytuacji realizowania tych samych zadań edukacyjnych przez szkolonych o różnym poziomie przygotowania i wyrobienia umysłowego (sprawność umysłu) są:
  • skupienie uwagi,
  • mobilizowanie chęci do podjęcia działań,
  • zaciekawienie szkolonych.
Bardzo ważne jest zadanie sobie przez instruktora lub trenera, pytania, czy:
  • Przewiduje sytuacje trudne, jeżeli tak to jakie?
  • Będzie starał się zapewnić osiągnięcie rezultatu w razie pojawiania się przewidywanych trudności, jeżeli tak to w jaki sposób?
Powyższe pytania mogą stanowić podstawę do zidentyfikowania i usunięcia popełnianych błędów w procesie szkolenia.

poniedziałek, 18 lutego 2013

Wyniki kontroli PIP dotyczące szkoleń bhp

Przeprowadzane od kilku lat przez Państwową Inspekcję Pracy kontrole obejmujące swym zakresem przestrzeganie przez pracodawców przepisów dotyczących szkolenia w dziedzinie bhp pokazują, że cały czas pracownicy dopuszczani są do pracy bez właściwych szkoleń w zakresie bhp. Co więcej, wielu pracodawców również nie posiada aktualnego przeszkolenia w tej dziedzinie.

Dopuszczanie do pracy pracowników bez aktualnego przeszkolenia bhp powodem wypadków przy pracy

Wyniki kontroli PIP pokazują, że programy szkolenia niejednokrotnie są niedostosowane do specyfiki zakładu pracy oraz istniejących zagrożeń na poszczególnych stanowiskach pracy, a pracodawcy organizujący szkolenia często nie prowadzą odpowiedniej dokumentacji w tym zakresie - dzienników zajęć, protokołów z przebiegu egzaminów, rejestru wydanych zaświadczeń.
Jako główne przyczyny takich nieprawidłowości wskazywane są m.in.:
  • brak zainteresowania szkoleniami ze strony wielu pracodawców,
  • traktowanie przeszkolenia pracownika jako uciążliwej konieczności,
  • brak należytej kontroli nad procesem szkolenia przez osoby, którym zlecono wykonywanie zadań służby bhp w zakładzie pracy (głównie mali przedsiębiorcy),
  • cięcie kosztów przeznaczonych na szkolenia (co skutkuje wyborem firm oferujących najtańsze usługi, ale nie zawsze o najwyższej jakości świadczonych usług).
Kontrole wykazały również, że jedną z częstych przyczyn wypadków przy pracy było dopuszczanie do pracy pracowników bez aktualnego przeszkolenia bhp. Analiza zaistniałych wypadków wskazywała, że połowa wypadków związana była z nieprawidłowym zachowaniem się pracownika w pracy - bez spełniania wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy. Umiejętności te pracownik powinien nabyć podczas właściwego szkolenia bhp, jednak znaczna część pracodawców nie poddawała pracowników tym szkoleniom - w szczególności przeszkoleniu wstępnemu.
Częstą praktyką niezgodną z prawem jest również dopuszczanie do pracy nowych pracowników w celu sprawdzenia ich przydatności, bez uprzedniego przeszkolenia w zakresie bhp. Takie podejście jest niedopuszczalne.

Kto powinien udzielać pierwszej pomocy w zakładzie pracy?

Pracownik odpowiedzialny za udzielenie pierwszej pomocy

Czy można wyznaczyć pracownika odpowiedzialnego za udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej, a na odpowiednie przeszkolenie wysłać go w późniejszym terminie, np. za miesiąc?
W każdym zakładzie pracy powinna być osoba bądź osoby wyznaczone i przeszkolone do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
W art. 2071 Kodeksu pracy, dalej k.p., ustawodawca nałożył na pracodawcę obowiązek przekazania pracownikom informacji o osobie lub osobach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy. Informacja taka powinna obejmować imię i nazwisko, miejsce wykonywania pracy oraz numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
Jednocześnie na podstawie art. 2373 k.p. pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca jest także obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.
Przedstawione regulacje dotyczą wszystkich pracowników, w tym także tych którzy jako osoby wykonujące pracę na polecenie i pod nadzorem pracodawcy zostali wyznaczeni do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.
Prezentowane przepisy nie wskazują kiedy pracodawca powinien spełnić opisane obowiązki. Należy jednak przyjąć, że pracodawca powinien najpierw zadbać o szkolenie pracownika, a potem dopuścić go do pracy lub wykonywania innych zleconych zadań lub czynności.
Dodać także należy, że Kodeks Pracy w art. 283 § 1 przewiduje karę grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. dla każdego kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
 

Był przepis, jest zasada

W sytuacji uchylenia szczegółowych regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz jednoczesnego nie wydania w ich miejsce nowych, należy stosować ogólne przepisy bhp.

Był przepis, jest zasada

Uchylone, niczym niezastąpione akty prawne można uznać za zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w takim charakterze je stosować.
Warunkiem jest tu brak sprzeczności z rozporządzeniem ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.).
Przestrzegania zasad bhp jest obowiązkiem prawnym. Brak konkretnych przepisów nie zwalnia pracodawcy z obowiązku podjęcia środków mających na celu ochronę pracownika przed ewentualnymi skutkami zagrożeń.

Co podlega dozorowi

Pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić jednostkę dozoru technicznego o każdym niebezpiecznym uszkodzeniu lub nieszczęśliwym wypadku związanym z urządzeniem. Działania zmierzające do zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń technicznych to dozór techniczny. Wykonują go pracownicy jego jednostek - przede wszystkim Urzędu Dozoru Technicznego.

Co podlega dozorowi?

Dozorem technicznym objęte są:
  • urządzenia ciśnieniowe z cieczami lub gazami pod ciśnieniem innym niż atmosferyczne,
  • zbiorniki bezciśnieniowe i o nadciśnieniu maksymalnie 0,5 bara, do przechowywania materiałów niebezpiecznych o właściwościach trujących lub żrących oraz magazynowania materiałów ciekłych zapalnych, których prężność pary w temperaturze 50°C nie przekracza 3 barów, a temperatura zapłonu 61°C, z wyjątkiem zbiorników w instalacjach zasilania silników spalinowych pojazdów i o pojemności nie większej niż 1000 dm sześc.,
  • zbiorniki (także cysterny) do przewozu materiałów niebezpiecznych (bez zbiorników ładunkowych, będących integralną częścią konstrukcji statku żeglugi śródlądowej i objętych nadzorem technicznym),
  • duże pojemniki do przewozu luzem materiałów niebezpiecznych (DPPL),
  • urządzenia do napełniania i opróżniania zbiorników transportowych,

piątek, 15 lutego 2013

Wypadek, wypadkiem, a obowiązek, obowiązkiem

W razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, zapewnić ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.

Wypadek, wypadkiem, a obowiązek, obowiązkiem

W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku pracodawca powołuje zespół powypadkowy.
W skład zespołu powypadkowego wchodzą:
  • pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • społeczny inspektor pracy.
U pracodawcy, który nie ma obowiązku utworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy (zatrudnia do 100 pracowników), w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bhp wchodzi alternatywnie:
  • pracodawca,
  • pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp,
  • specjalista spoza zakładu pracy.

Prace szczególnie niebezpieczne. Co musisz wiedzieć?

Jak powinien wyglądać wykaz prac szczególnie niebezpiecznych

Przez prace szczególnie niebezpieczne rozumie się:
  • roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części,
  • prace na wysokości,
  • prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
  • prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych
(o których mowa w przepisach rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy) oraz prace określone jako szczególnie niebezpieczne w przepisach innych aktów prawnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, a także w instrukcjach eksploatacji urządzeń i instalacji, a ponadto inne prace o zwiększonym zagrożeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawcę jako szczególnie niebezpieczne.
Uznanie przez pracodawcę prac za szczególnie niebezpieczne ma ten skutek, że jest on zobowiązany określić szczegółowe wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu tych prac, a zwłaszcza zapewnić:
  • bezpośredni nadzór nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osób,
  • niewymuszone tempo pracy,
  • wyposażenie i egzekwowanie stosowania odpowiednich środków ochrony indywidualnej oraz środków ochrony zbiorowej,
  • instruktaż pracowników obejmujący w szczególności: imienny podział pracy, kolejność wykonywania zadań w tym sposoby postępowania w razie zaistnienia sytuacji awaryjnych, wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach,
  • zaplecze higieniczno-sanitarne,
  • informacje o wzajemnym oddziaływaniu wykorzystywanych substancji i preparatów niebezpiecznych oraz ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanych z narażeniem na ich oddziaływanie.
Prace, przy wykonywaniu których zachodzi bezwzględny wymóg uprzedniego uzyskania:
  • pozwolenia na wykonywanie robót np. spawalniczych prowadzonych bez wstrzymania ruchu zakładu,
  • polecenia pisemnego na wykonywanie prac (przy zastosowaniu odpowiednich środków zabezpieczających zdrowie i życie ludzkie)
określają odpowiednie przepisy szczegółowe.

Dokumentacja powypadkowa. Nie daj się zaskoczyć procedurom!

Wypadek przy pracy niesie za sobą szeroki zakres obowiązków - zarówno dokumentacyjnych, jak i faktycznych. A zdarza się przecież w najmniej przewidywanym miejscu i czasie. Dlatego też warto zgłębić ten temat i nie dać się, przynajmniej z proceduralnego punktu widzenia, zaskoczyć.

Dokumentacja powypadkowa w firmie. Wymagania stawiane pracodawcom

Kluczowym zadaniem pracodawcy dla powstania dokumentacji powypadkowej, w sytuacji zaistnienia wypadku przy pracy, jest utworzenie zespołu powypadkowego.
Jeżeli pracodawca nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w składzie dwuosobowym ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, okoliczności i przyczyny wypadku ustala zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracodawca oraz specjalista spoza zakładu pracy.
Niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest zobowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:
1) dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku;
2) jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku;
3) wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
4) zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku;
5) zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;
6) zebrać inne dowody dotyczące wypadku;
7) dokonać prawnej kwalifikacji wypadku, zgodnie z przepisami ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych;
8) określić środki profilaktyczne oraz sformułować wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.
PROTOKÓŁ USTALENIA OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKU PRZY PRACY
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku przez zespół powypadkowy, zespół ten sporządza, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy zgodny ze wzorem ustalonym przez ministra właściwego do spraw pracy na podstawie art. 237 § 2 Kodeksu pracy. Każdy z członków zespołu ma prawo zgłoszenia uzasadnionego zdania odrębnego, które to musi zostać zawarte w protokole. W sytuacji zaistnienia rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego o treści protokołu powypadkowego decyduje pracodawca.
Zespół powypadkowy, po sporządzeniu protokołu powypadkowego, jest obowiązany zapoznać poszkodowanego z treścią protokołu jeszcze przed jego zatwierdzeniem. Poszkodowanemu przysługuje prawo zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym, o czym zespół powypadkowy jest zobowiązany pouczyć poszkodowanego.
W sytuacji wystąpienia śmiertelnego wypadku przy pracy zespół powypadkowy zapoznaje z treścią protokołu powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika i analogicznie poucza ich o możliwości złożenia zastrzeżeń i uwag. Następnie, zespół powypadkowy doręcza niezwłocznie pracodawcy protokół w niezbędnej liczbie egzemplarzy (zazwyczaj trzech, tj. dla osoby poszkodowanej, dla przedsiębiorstwa oraz dla potrzeb ZUS) w celu zatwierdzenia wraz z pozostałą dokumentacją powypadkową. Zatwierdzenie przez pracodawcę protokołu następuje nie później niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia.
Jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny pracownika zmarłego wskutek wypadku albo protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w ww. rozporządzeniu, pracodawca zwraca niezatwierdzony protokół powypadkowy w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy. Następnie, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, o których mowa wyżej, zespół powypadkowy sporządza, nie później niż w terminie 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego dołącza protokół powypadkowy wcześniej niezatwierdzony przez pracodawcę.
Zatwierdzony protokół pracodawca jest obowiązany niezwłocznie doręczyć poszkodowanemu lub członkom jego rodziny (w sytuacji wystąpienia wypadku śmiertelnego). Ponadto, protokół powypadkowy dotyczący wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych pracodawca niezwłocznie doręcza również właściwemu inspektorowi pracy.
Powyższy fragment artykułu pochodzi z czasopisma NORMAbhp.pl. Jeśli ciekawi Cię ta tematyka zachęcam do lektury całego tekstu, a także wielu innych, które znajdziesz w najnowszym numerze.

środa, 13 lutego 2013

Odśnieżanie na wysokości


W przypadku prac związanych z odśnieżaniem dachów mamy do czynienia z pracą na wysokości. Prace na wysokości stanowią bardzo duże zagrożenie i ryzyko wypadków. Upadki z wysokości powoduję przeważnie ciężkie uszkodzenia ciała, a bardzo często kończą się śmiercią poszkodowanego. Dlatego przed rozpoczęciem prac w warunkach szczególnie groźnych warto zapoznać się z zasadami bezpiecznej pracy.

Jak zabezpieczyć stanowisko pracy przy odśnieżaniu?

Przed rozpoczęciem prac w warunkach szczególnie niebezpiecznych należy:
  • ustalić z pracodawcą, u którego będą prowadzone roboty, w podpisanym protokole szczegółowe warunki bhp prowadzenia robót, z podziałem obowiązków w tym zakresie (pracodawca powinien poinformować swoich pracowników o prowadzonych robotach oraz niezbędnych środkach bezpieczeństwa, jakie należy stosować w czasie trwania tych prac),
  • wydzielić i wyraźnie oznakować teren prowadzenia robót (wyznaczyć strefy niebezpieczne związane ze zrzutem śniegu z dachu),
  • w miejscach niebezpiecznych umieścić znaki informujące o rodzaju zagrożenia oraz w uzasadnionych przypadkach zastosować dodatkowe środki zabezpieczające przed skutkami zagrożeń (np. w razie potrzeby zapewnienie stałego nadzoru).
Pracodawca ma obowiązek zapewnić, aby dostęp do miejsc wykonywania prac na wysokości miały wyłącznie osoby upoważnione, przeszkolone i odpowiednio poinformowane.
Prace na wysokości powinny być zorganizowane i wykonywane w sposób niezmuszający pracowników do wychylania się poza poręcz balustrady lub obrys urządzenia, na którym stoją.
Na powierzchniach wzniesionych na wysokość powyżej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy, lub służących jako przejścia, dojścia powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężników o wysokości co najmniej 0,15 m. Dodatkowo, pomiędzy poręczą i krawężnikiem musi być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób.
Jednym z wymogów bhp, jakie muszą być spełnione przy pracy na wysokości, jest zastosowanie balustrad ochronnych zabezpieczających przed upadkiem z wysokości. Jednak w praktyce, przy odśnieżaniu dachu, trudno w ten sposób zabezpieczyć stanowiska pracy na wysokości. Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokości zastosowanie balustrad jest niemożliwe, należy stosować inne skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i warunków wykonywania pracy (zwłaszcza wysokości na której znajduje się odśnieżany dach), np. odpowiednio dobrany i stosowany sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości, jak szelki i linki bezpieczeństwa, zaczepy linkowe, amortyzatory bezpieczeństwa, urządzenia samohamowne.

Oto sposób na obniżenie kosztów szkolenia!

Właściwe podejście do e-learningu powinno zakładać, że jest on dobrą formą uzupełnienia i pogłębienia szkoleń realizowanych według tradycyjnych metod. Modele szkoleniowe wykorzystujące komplementarne metody tradycyjne oraz e-learning, określane są mianem "blended learning". Ten zestaw szkoleniowy zasługuje na uwagę ze względu na bogactwo oferowanych możliwości - także oszczędności.

Blended learning pozwala obniżyć koszty szkolenia

Koncepcja blended learning pozwala zastępować niektóre kosztowne elementy tradycyjnego szkolenia tańszymi elementami e-learningowymi, co ma bezpośrednie przełożenie na redukcję kosztów całego procesu szkolenia. Proces szkoleniowy ma bowiem tę specyfikę, że jego niektóre fazy uczestnicy mogą realizować we własnym zakresie.
Stosując blended learning można stworzyć harmonogram szkolenia składający się z etapów reprezentowanych przez tradycyjne i nowoczesne techniki szkoleniowe:
  • E-szkolenie - przekazujące podstawową, wyjściową porcję wiedzy teoretycznej (wykorzystanie nowoczesnych technologii).
  • Spotkanie z trenerem - właściwy element szkolenia, podczas którego następuje rozwinięcie przekazanej wiedzy poprzez praktyczne ćwiczenia, warsztaty i dyskusje.
Zastosowanie rozwiązań e-learningowych w celu utrwalenia zdobytej wiedzy (przyswajanie materiału, powtórki, przykładowe testy i ćwiczenia).
Weryfikacja i ocena zdobytej wiedzy z wykorzystaniem narzędzi e-learningowych (testy, zadania, studium przypadku).

Choroby białych palców

Drgania mechaniczne to drgania lub wstrząsy przekazywane do organizmu człowieka przez części ciała mające bezpośredni kontakt z drgającym obiektem. Ekspozycja zawodowa pracowników na nie jest większa, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka... Ich negatywne oddziaływanie na organizm człowieka jest przyczyną licznych zmian chorobowych.

Szkodliwy wpływ drgań mechanicznych na zdrowie

Negatywne skutki zdrowotne oddziaływania miejscowych drgań mechanicznych na organizm człowieka to głównie zmiany chorobowe w układach:
  • krążenia krwi (naczyniowym),
  • nerwowym,
  • kostno-stawowym.
Zbiór takich zmian to zespół wibracyjny, który jest chorobą zawodową. Najczęstszym jej objawem są napadowe zaburzenia krążenia krwi w palcach rąk, powodujące blednięcie opuszków palców (stąd pochodzi jedno z potocznych określeń tej postaci zespołu wibracyjnego jako tzw. choroby białych palców).
Zmiany w układzie nerwowym na skutek oddziaływania drgań miejscowych to głównie:
  • zaburzenia czucia dotyku,
  • zaburzenia czucia wibracji,
  • zaburzenia czucia temperatury,
  • dolegliwości w postaci drętwienia czy mrowienia palców i dłoni oraz całych kończyn górnych.
Natomiast negatywne skutki oddziaływania ogólnych drgań mechanicznych na organizm człowieka dotyczą zwłaszcza:
  • układu kostno-stawowego,
  • narządów wewnętrznych człowieka.

wtorek, 12 lutego 2013

Rozpuszczalnik może zabić

Stosowanie rozpuszczalników w przestrzeniach zamkniętych jest szczególnie niebezpieczne, gdyż ich opary gromadzą się bardzo szybko w takich ilościach, że ich stężenie może stać się niebezpieczne dla zdrowia, a nawet śmiertelne.
Pamiętajmy, że nie wolno używać otwartego ognia w miejscach, gdzie mogą znajdować się opary rozpuszczalników, ponieważ może to spowodować wydzielanie się bardzo toksycznych gazów, pożar lub wybuch.

Rozpuszczalnik może zabić

Emisje oparów rozpuszczalników ogranicza się przez:
  • stosowanie urządzeń wentylacyjnych w celu usuwania par rozpuszczalników z miejsca pracy,
  • właściwe używanie środków ochrony układu oddechowego (sprzęt ochrony dróg oddechowych, na przykład półmaski, zestawione z odpowiednimi pochłaniaczami, należy przechowywać w czystym miejscu, a przed jego zastosowaniem upewnić się, czy nie jest on skażony i nadaje się do użytku),
  • wykorzystywanie wentylacji naturalnej wszędzie tam, gdzie to możliwe, w jak największym stopniu (np. przez otwieranie drzwi i okien w pomieszczeniach pracy),
  • używanie rozpuszczalników w minimalnej ilości, akurat potrzebnej do pracy,
  • przetrzymywanie i magazynowanie opakowań (pojemników) z rozpuszczalnikami w stanie zamkniętym,
  • składowanie odpadów skażonych rozpuszczalnikami w szczelnych pojemnikach,
  • niepozostawianie w miejscu pracy szmat nasączonych rozpuszczalnikami.

Brak szkolenia? Będzie kara

Kara za brak szkolenia okresowego

Czy Państwowa Inspekcja Pracy może ukarać pracodawcę za przeprowadzenie szkolenia okresowego pracownika 2 lata po upłynięciu terminu określonego w przepisach?
Naruszenie przepisów prawa związanych z przeprowadzaniem szkolenia bhp, w szczególności dopuszczenie pracownika do pracy bez ważnego szkolenia okresowego, może stanowić podstawę ukarania pracodawcy. Jednak fakt uzupełnienia szkolenia będzie miał znaczenie przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym ukaraniu.
Zgodnie z art. 283 § 1 Kodeksu pracy, osoba odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa i higieny pracy lub kierująca pracownikami albo innymi osobami fizycznymi, która nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1000 do 30000 zł.
Wykroczenie wskazane powyżej polega na naruszeniu przepisów i zasad bhp, które są zawarte przede wszystkim w dziale dziesiątym Kodeksu pracy oraz w aktach wykonawczych do Kodeksu.

Szkolenie bhp bez barier komunikacyjnych

Przyczyny zakłóceń we wzajemnym komunikowaniu mogą leżeć zarówno po stronie instruktora, jak i osób szkolonych. Realizacja celu szkolenia zależy od tego, czy uda się je wszystkie wyeliminować

Eliminacja przeszkód w porozumiewaniu się wpłynie na efektywność szkolenia

Przykładowe przeszkody w skutecznym komunikowaniu się w procesie edukacji to:
  • różnice w postrzeganiu i różnice językowe,
  • szum informacyjny i hałas,
  • wysoki poziom emocji,
  • przeciwstawne komunikaty werbalne i niewerbalne,
  • nieufność, lęk, strach, stres.
Osoby prowadzące szkolenia powinny zadbać, aby powyższe bariery wyeliminować.
Główne pojęcia treści używanych w trakcie szkolenia powinny być tak wyjaśnione, aby zostały zrozumiane przez osoby o zróżnicowanym poziomie wiedzy i doświadczenia. Należy wyjaśnić znaczenie definicji i specjalistycznej terminologii używanej podczas szkolenia. Stosować wówczas język prosty, jednoznaczny.
Twórcy programów szkoleniowych muszą używać słownictwa, które jest zrozumiałe dla wszystkich uczestników. Żargon szybko staje się sposobem komunikacji w obrębie firmy. Jeśli uczestnicy szkolenia pracują w tej samej firmie i dobrze go znają, to właściwie można go stosować w procesie nauczania.
Jednakże często ludzie o specjalistycznych zainteresowaniach i wiedzy, jak programiści czy prawnicy, nie zdają sobie sprawy z tego, że nie wszyscy znają ich zawodowe terminy. Niekiedy posługują się żargonem, aby wyłączyć innych lub stworzyć wrażenie wyższości. Trzeba pamiętać o zasadzie krótko i na temat (KISS - ang. Keep it Simple and Short). Szkolący powinien zadać sobie pytanie, czy użyte słowo lub wyrażenie jest najlepsze, jedyne, poprawne, najbardziej odpowiednie? Czy jest ono zrozumiałe dla uczestników?
Jeśli jest to możliwe osoba prowadząca szkolenie powinna starać się poznać zasób wiedzy i doświadczeń szkolonych.

niedziela, 10 lutego 2013

Zaplanowana strategia szkolenia bhp to klucz do sukcesu

Nie jest zaskoczeniem fakt, że coraz większego znaczenia nabiera dbanie o rozwój personelu, jako strategicznego zasobu każdej firmy. Stawianie na bezpieczne i higieniczne warunki pracy pozwala realizować w sposób efektywny zadania firmy.
Obecnie nikogo nie trzeba przekonywać, że do zapewnienia wysokiego poziomu pracowników przyczyniają się m.in. szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W związku z tym, ważne jest właściwe planowanie sesji szkoleniowych z zakresu bhp.

Jak efektywnie zaplanować i wdrożyć strategię szkoleniową bhp?

Planowanie oraz wdrażanie strategii edukacyjnej i rozwoju personelu w zakresie bhp wymaga od szkoleniowców zajmujących się projektowaniem sesji szkoleniowych dobrej znajomości:
  • ogólnej teorii,
  • praktyki kształcenia i szkolenia,
  • metodyki szkolenia bhp.
Należy posiadać wiedzę w szczególności z zakresu:
  • edukacji - znajomość założeń organizacyjno-programowych i formalno-prawnych szkoleń - jako podstawy tworzenia planów i programów szkoleniowych bhp;
  • procesu szkolenia - planowania, wdrażania i systematycznej oceny realizacji programów szkoleniowych, a także indywidualnych i grupowych oddziaływań pracowników służby bhp na uczestników szkoleń przy zastosowaniu odpowiednich metod dydaktycznych;
  • dogłębnej analizy potrzeb edukacyjnych (szkoleniowych) - poprzez określenie jaki rodzaj szkolenia bhp jest potrzebny, aby upewnić się czy związany jest on z potrzebami personelu oraz kierownictwa firmy;
  • precyzyjnego planowania szkoleń - w tym podejmowania decyzji po konsultacji z przełożonymi, w jaki sposób można zaspokoić potrzeby szkoleń z zakresu bhp całej firmy, wszystkich zespołów oraz pracowników;
  • dokładnego opracowania zakresu odpowiedzialności za szkolenie- w tym przede wszystkim:
    • kto planuje,
    • kto opracowuje,
    • kto wdraża programy szkoleń, jak również,
    • kto ocenia rezultaty szkoleń bhp w firmie, w kategoriach wzrostu ich efektywności?;
  • systematycznej ewaluacji szkoleń - polegającej na określeniu w jaki sposób oraz w jakim stopniu i na jakim poziomie zostały zrealizowane cele ogólne i szczegółowe przeprowadzonych szkoleń.
 

Tak można ożywić szkolenie bhp

Jedną z metod szkoleniowych wykorzystywanych podczas szkoleń bhp jest burza mózgów. Nie trzeba nikogo przekonywać, jak ważny jest sposób zorganizowania kreatywnego zespołu do przeprowadzenia sesji burzy mózgów. Najkorzystniejszym rozwiązaniem będzie wydzielenie co najmniej 2 zespołów zadaniowych.

Dobrze przygotowana burza mózgów ożywi szkolenie bhp

Oddzielenie fazy przygotowania i tworzenia od fazy wartościowania i wdrażania podczas burzy mózgów wyraźnie wskazuje na potrzebę wydzielenia zespołów zadaniowych do spraw generowania pomysłów oraz ich wartościowania i wdrażania.
Zorganizowanie zespołu, który będzie mógł wymyślać nowe rozwiązania, polega przede wszystkim na wytworzeniu:
  • pozytywnej selekcji uczestników,
  • właściwej infrastruktury szkoleniowej oraz
  • atmosfery sprzyjającej procesowi poszukiwania optymalnych rozwiązań.
Zespół ds. generowania pomysłów
Zadaniowy zespół twórczy organizowany jest w celu generowania pomysłów. Jego skład personalny powinien być zróżnicowany pod względem zawodowym i dopasowany do specyfiki rozwiązywanego problemu. Ważny udział w nim mają specjaliści z danej dziedziny (30-70%), specjaliści z dziedzin pokrewnych (25-45%) oraz osoby niezwiązane z problemem (10-20%).
Praktyka wskazuje, że najbardziej efektywne zespoły składają się z nie więcej niż 7-12 osób.
Spośród członków grupy wybierane są zazwyczaj w sposób demokratyczny - przez głosowanie - osoby funkcyjne zespołu twórczego, a mianowicie:
  • przewodniczący, który odpowiedzialny jest za stronę organizacyjno-problemową, w szczególności zaś za:
- przedstawienie problemu,
- prowadzenie sesji,
- kreowanie właściwej atmosfery do dzielenia się pomysłami oraz
- zgłaszanie własnych propozycji;
  • sekretarz grupy, który notuje, ewidencjonuje zgłaszane pomysły oraz zgłasza własne;
  • animator, czyli osoba potrafiąca skutecznie pobudzić grupę do myślenia i podtrzymywać przez długi czas aktywność członków.
Czas pracy zespołu twórczego w zależności od rozwiązań metodycznych i potrzeb nie powinien być dłuższy niż ok. 30 min. Pora dnia powinna być także dostosowana do potrzeb myślenia twórczego członków grupy. Najczęściej wybierany jest czas między 9.30 a 12.00. Warto zapewnić grupie wygodne siedzenia, dobre oświetlenie, ciastka, kawę i herbatę lub inne napoje, np. wodę mineralną. Należy również pamiętać o wyłączeniu telefonów komórkowych, aby nie rozpraszały uczestników w trakcie myślenia.
Pomysły powinny być zapisywane w taki sposób, aby wszyscy uczestnicy mogli je widzieć przez całą sesję. Najlepiej wykorzystać do tego tablice, komputer czy rzutnik komputerowy.
Proces twórczy nie ogranicza się jedynie do sesji. Dobre pomysły (a czasem i bardzo dobre) mogą być podawane po jej zakończeniu, nawet do 48 godzin po zakończeniu sesji twórczego myślenia.
Zespół ds. wartościowania i wdrażania pomysłów
Zespół wartościujący pomysły powinien składać się wyłącznie z profesjonalistów w dziedzinie rozwiązywanego problemu.
Członkowie zespołu zbierają się po dwóch dobach od zakończenia sesji - czas ten potrzebny jest na zgłaszanie dodatkowych pomysłów i uzupełnień.
Zasadniczym celem tego zespołu jest dokonanie rzetelnej oceny zgłoszonych pomysłów oraz opracowanie możliwości ich wykorzystania - implementacji na potrzeby przedsiębiorstwa.

Mniej biurokracji w bhp

Pracodawca rozpoczynający działalność nie musi już zawiadamiać na piśmie właściwego okręgowego inspektora pracy oraz właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności.

Mniej biurokracji w bhp

Obowiązek zawiadamiania inspekcji zniknął w przypadku pracodawcy zmieniającego:
  • miejsce,
  • rodzaj czy
  • zakres działalności,
a przede wszystkim:
  • technologię lub
  • profil produkcji,
gdy zmiana takiej technologii mogłaby powodować zwiększenie zagrożenia zdrowia pracowników.
Ponadto ani okręgowy inspektor pracy, ani państwowy inspektor sanitarny nie mogą już żądać od pracodawcy prowadzącego działalność powodującą szczególne zagrożenia zdrowia lub życia pracowników...

środa, 6 lutego 2013

Pracownik musi mieć miejsce do ogrzania się

Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni lub w nieogrzewanych pomieszczeniach należy zapewnić pracownikom w pobliżu miejsc ich pracy pomieszczenia umożliwiające schronienie się przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie się i zmianę odzieży. Pomieszczenia takie powinny być zaopatrzone w urządzenia do podgrzewania posiłków.

 Pracownik musi mieć miejsce do ogrzania się

W pomieszczeniach do ogrzewania się pracowników powinna być zapewniona temperatura co najmniej 16°C, a na każdego pracownika najliczniejszej zmiany powinno przypadać co najmniej 0,1 m2 powierzchni, przy czym całkowita powierzchnia pomieszczenia nie może być mniejsza niż 8 m2.
Jeżeli ze względu na rodzaje prac wykonywanych na otwartej przestrzeni w okresie zimowym nie jest możliwe zapewnienie wspomnianych pomieszczeń, należy zapewnić pracownikom w pobliżu miejsca ich pracy odpowiednio urządzone źródła ciepła (np. tzw. koksowniki, grzejniki na propan-butan), przy zachowaniu wymagań ochrony przeciwpożarowej.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.)

Oznakowanie miejsc niebezpiecznych w pracy

Zakład pracy prawie jak droga publiczna

W zakładzie pracy podobnie jak na drodze miejsca niebezpieczne (strefy niebezpieczne) powinny był właściwie oznakowane, a także w sposób widoczny oddzielone np. poprzez ogrodzenie. Miejsce wygrodzenia należy dodatkowo zaopatrzyć w napisy i znaki ostrzegawcze oraz oświetlenie rozmieszczone w sposób zapewniający możliwość odczytania tablic i znaków ostrzegawczych.
Ogólne zagadnienia dotyczące kwestii oznakowania miejsc niebezpiecznych reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). Przepisy rozporządzenia nie definiują jednak pojęcia "miejsca niebezpieczne". Posiłkując się legalną definicją "zagrożenia" - rozumianego jako stan środowiska pracy (występujący na określonym obszarze) mogący spowodować wypadek lub chorobę, można uznać, iż "miejsca niebezpieczne" stanowią wycinek obszaru zagrożenia (np. otwory, zagłębienia, progi, pochylnie, stopnie, połączenia ciągów komunikacyjnych).
Ryzyko kolizji
Miejsca w zakładzie pracy, do których pracownicy mają dostęp podczas pracy, a w których istnieje ryzyko kolizji z przeszkodami, upadku, potknięcia się, uderzenia lub spadania przedmiotów, powinny być oznakowane na przemian żółtymi i czarnymi lub czerwonymi i białymi skośnymi pasami o zbliżonych wymiarach narysowanymi pod kątem około 45°. Wymiary pasów powinny być odpowiednie do rozmiaru przeszkody lub niebezpiecznego miejsca.
Otwory i zagłębienia
Otwory i zagłębienia powinny być:
  • trwale zabezpieczone przed możliwością wpadnięcia np. do otworu pozostawionego w stropie, włazu do studzienki kanalizacyjnej lub wypadnięcia np. z poziomu stropu kondygnacji nie obudowanej należycie ścianami zewnętrznymi;
  • zamknięte odpowiednimi pokrywami. W przypadku braku takiej możliwości powinny być należycie ogrodzone balustradami, oznakowane i oświetlone.
Przejścia i przejazdy
Znajdujące się w strefie niebezpiecznej przejścia, przejazdy i stanowiska pracy powinny być zabezpieczone daszkami ochronnymi o szerokości co najmniej o 0,5 m większej z każdej strony niż szerokość przejścia lub przejazdu.
Wtargnięcie pieszych
Na drogach - w miejscach, w których możliwe jest niespodziewane wtargnięcie pieszych, w szczególności przed bramami, drzwiami i przejściami, należy ustawić barierki ochronne pojedynczo lub w zestawie (spełniające uprzednio omówione wymagania) lub zastosować inne skuteczne środki ochronne ( tablice ostrzegawcze, sygnalizacja świetlna).
Osoba odpowiedzialna za oznakowanie
Odpowiedzialnymi za oznakowanie miejsc niebezpiecznych są osoby kierujące pracownikami organizujące stanowiska pracy, zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Dla kogo dodatek wyrównawczy

Pracodawca ma między innymi obowiązek systematycznie analizować przyczyny chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy oraz na podstawie wyników tych analiz stosować odpowiednie środki zapobiegawcze. Musi także prowadzić rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby.

Dla kogo dodatek wyrównawczy?

W razie stwierdzenia u danego pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej pracodawca musi, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść tego pracownika do innej pracy, która nie będzie narażała go na działanie czynnika, który wywołał wspomniane objawy.
Ponadto na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej pracodawca ma obowiązek przenieść do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek choroby zawodowej oraz nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Jeżeli przeniesienie do innej lub odpowiedniej pracy spowoduje obniżenie wynagrodzenia tego pracownika, przysługuje mu dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczający...

wtorek, 5 lutego 2013

Sezon na operatora pługopiaskarki

Okres zimowy i związane z nim opady śniegu to dodatkowe obowiązki dla służb do których należy utrzymanie przejezdność dróg komunikacyjnych. To okres wytężonej pracy dla operatorów piaskarek, pługów i innych maszyn służących do utrzymania przejazdu dróg w odpowiednim stanie. Do zakresu obowiązków operatora pługopiaskarki należą przede wszystkim czynności związane z jej obsługą, a także związane z przygotowaniem maszyny do pracy, czynności kontrolne, usuwanie drobnych usterek. Bardzo ważne jest zachowanie przy wykonywaniu tych czynności wymogów bezpiecznej pracy.

Jak bezpiecznie obsługiwać pługopiaskarkę?

Operator pługopiaskarki powinien przestrzegać przede wszystkim następujących zasad i przepisów bhp:
  • elementy ruchome i inne części pługopiaskarki, które w razie zetknięcia się z nimi stwarzają zagrożenie, powinny być osłonięte lub zaopatrzone w inne skuteczne urządzenia ochronne,
  • pługopiaskarka może być stosowana wyłącznie do prac, do jakich została przeznaczona,
  • zabronione jest wykonywanie napraw i czynności konserwacyjnych w czasie ruchu pługopiaskarki,
  • zabronione jest przewożenie ludzi w (na) osprzęcie pługopiaskarki,
  • przed rozpoczęciem pracy operator powinien sprawdzić pługopiaskarkę pod względem sprawności technicznej i bezpiecznego użytkowania,
  • w przypadku stwierdzenia w czasie pracy uszkodzenia pługopiaskarki, operator musi ją niezwłocznie unieruchomić i wyłączyć,
  • kabina pługopiaskarki, poręcze, stopnie powinny być utrzymana w czystości i porządku, operator powinien oczyścić zabrudzone szyby, lusterka i oświetlenie pługopiaskarki,
  • zabronione jest wskakiwanie i zeskakiwanie z pługopiaskarki, zabronione jest wsiadanie lub wysiadanie z pługopiaskarki znajdującej się w ruchu,
  • odśnieżanie należy rozpoczynać od osi jezdni,
  • w przypadku pracy zespołu składającego się z dwóch pługów należy zachować bezpieczną odległość min 50 m, a przesunięcie pomiędzy lemieszami powinno być takie, aby nie pozostawał śnieg na jezdni,
  • na odcinkach dróg w terenach zabudowanych z chodnikami dla pieszych prędkość odśnieżania należy zmniejszyć,
  • niedopuszczalne jest zsypywanie śniegu na tory kolejowe i inne drogi w obrębie skrzyżowania,
  • przed skrzyżowaniami z drogami i liniami kolejowymi śnieg powinien być usunięty na pobocze,
  • przy przejeżdżaniu przez tory pług musi być wolny od śniegu, aby zapobiec nanoszeniu śniegu na nawierzchnię kolejową i międzytorze,
  • niedopuszczalne jest prowadzenie prac niezgodnie z obowiązującym na danym pasie kierunkiem ruchu,
  • talerz rozsypujący piaskarki musi być umieszczony na odpowiedniej wysokości, aby rozsypywany materiał nie powodował uszkodzeń karoserii pojazdów będących w ruchu.
Operator pługopiaskarki powinien przystąpić do pracy wypoczęty, w dobrej kondycji psychofizycznej, nie może znajdować się pod wpływem działania alkoholu lub innych substancji odurzających.

Uczestnik szkolenia przeszkadza? Są na niego sposoby!

Nawet jedna osoba może uniemożliwić przeprowadzenie szkolenia. Zaangażowanie do wykonania określonej aktywności ułatwi włączenie tego uczestnika do pracy w grupie. Warto jednak wiedzieć, że zachowanie uczestników szkolenia wynika nie tylko z ich cech osobowości, ale także z sytuacji problemowej, w jakiej się znaleźli. Instruktor nie powinien więc dopuszczać do powstawania sytuacji mogącej prowokować ich niepożądane zachowania.

Przeszkadzającemu uczestnikowi dobrze zlecić dodatkowe zadania

Z doświadczeń i badań wynika, że nie na wszystkich, nawet poprawnie zaprojektowanych, szkoleniach bhp automatycznie uzyskuje się dyscyplinę wszystkich uczestników. Zdarzają się jednostki o utrwalonej skłonności do zachowań niestosownych. Wtedy warto zaktywizować niezdyscyplinowaną osobą poprzez wyznaczenie jej określonych zadań.
Jednym ze sposobów jest wyznaczenie uczestnikowi, który zakłóca szkolenie, dodatkowego zadania sprawdzającego jego wiadomości i umiejętności z zakresu bhp w odniesieniu do jego stanowiska pracy. Owe zadanie dodatkowe może więc odnosić się do jego różnego rodzaju czynności i obowiązków służbowych, np.:
  • czynności technologicznych - dotyczących metod działania, technologii wytwarzania, świadczenia usług, wykonywania operacji, opracowywania projektów,
  • obowiązków organizacyjnych - dotyczących organizacji pracy na własnym stanowisku oraz organizacji pracy podległych pracowników,
  • czynności oraz obowiązków kierowania i współpracy - dotyczących współpracy z drugim pracownikiem, kierowania zespołem i współpracy w ramach zespołu, z przełożonymi, kooperantami, a także z otoczeniem firmy;
  • czynności oraz obowiązków kontroli i oceny jakości - dotyczących samokontroli wykonywanych prac lub świadczonych usług, kontrolowania pracy podległych pracowników, oceny jakości produktów i usług, obowiązków związanych z procedurami systemu zapewnienia jakości w firmie.
Niezdyscyplinowana osoba utrudniająca szkolenie dokonuje najpierw samooceny wiadomości i umiejętności z zakresu bhp na swoim stanowisku pracy, a następnie przedstawia owe zadanie na forum grupy (kolejno dyskusja, ocena zadania przez zespół). Ważne jest, aby uczestnik uzasadnił konieczność swoich zachowań uwzględniających zasady bhp.
Innym rozwiązaniem jest poproszenie uczestnika zakłócającego szkolenie, aby na forum grupy dokonał bilansu swoich kompetencji dotyczących bhp. W trakcie dyskusji w grupie należy zdiagnozować/ocenić obszary braku wiedzy i umiejętności uczestnika oraz wynikające konsekwencje dla osoby zakłócającej i grupy. Następnie należy wypracować w grupie szkoleniowej bardziej skuteczne metody i techniki szkolenia. Jest to sygnał dla prowadzącego szkolenie o konieczności zwrócenia uwagi na dynamikę zachowań w grupie postrzeganej przez pryzmat zachowań jednostek oraz efektu synergii.

Bez nudy na szkoleniu bhp

Metoda wymuszonego kontrastowania podobnie jak burza mózgów jest sposobem poszukiwania nowych pomysłów i rozwiązań. Jej zastosowanie jest niezbędne dla wspomagania kreatywnego myślenia i działania. Stosowanie jej w trakcie szkoleń bhp może zachęcić uczestników do poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie bhp, a także aktywnego udziału w samym szkoleniu.

Bez nudy na szkoleniu bhp
Rdzeń strategii wymuszonego kontrastowania stanowi:
  • związek przyczynowo-skutkowy zachodzący między myśleniem, podejmowaniem decyzji i działaniem,
  • zestawienie dowolnej liczby elementów i porównywanie ich parami w celu sformułowania na podstawie występujących różnic, nowych twórczych wniosków.
Sama procedura polega na naturalnym sposobie rozpoznawania i oceny, który wbudowany jest w system myślenia i rozumienia oraz poszukiwania pomysłów, którym posługujemy się w życiu codziennym.
Przykład:
Zestawienie ściany i pieniędzy przerodziło się w pomysł bankomatu, czyli możliwości podjęcia pieniędzy ze ściany, w której umieszczony jest aparat do ich w miarę bezpiecznego wypłacania.
Można odnieść wrażenie, że podejście jest podobne do taktyki myślenia przez analogię. Jest w tym wiele racji, ale nie do końca.
Główną zasadą i regułą kontrastowania jest stosowanie ostrych kontrastów przejawiających się w zaprzeczeniu, zaskoczeniu i zadziwieniu. Jest to szczególnie skuteczne w złożonych przypadkach i polega na podważaniu głęboko ugruntowanych w psychice przekonań, zwyczajów i zachowań będących reakcją na działania podejmowane przez inne osoby.
Wysoki poziom prawdopodobieństwa osiągnięcia sukcesu w twórczym rozwiązywaniu problemów z zastosowaniem metody zależy od przezwyciężenia trudności, jakie powstają przy rozwiązywaniu problemów.

poniedziałek, 4 lutego 2013

Ile kosztuje hałas

Skutki występowania hałasu w środowisku pracy nie są obojętne dla sytuacji ekonomicznej zarówno samych pracodawców, jak i pracowników oraz całego społeczeństwa.
Dla pracownika koszty wykonywania pracy w hałasie są mniej wymierne finansowo, lecz nie mniej dokuczliwe. W razie schorzenia przynajmniej część kosztów leczenia poniesie sam pracownik. Utrata słuchu w znacznym stopniu może utrudnić lub wręcz uniemożliwić pełnienie ról społecznych i zawodowych, a tym samym ograniczyć możliwości zarobkowania.
Natomiast całe społeczeństwo ponosi ubezpieczone koszty leczenia i koszty wypłacanych zasiłków chorobowych oraz rent.
Z kolei mniejsze zyski pracodawcy przekładają się na mniejsze wpływy do budżetu państwa.

Ile kosztuje hałas?

W skali pojedynczego zakładu pracy hałas jest źródłem wielu obciążeń finansowych obniżających zysk pracodawcy. Ich źródłem są koszty:
  • wypłacanych tzw. dodatków szkodliwych (za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia) - jeżeli przepisy płacowe, obowiązujące u danego pracodawcy, przewidują wypłacanie takich dodatków,
  • zakupu środków ochrony indywidualnej,
  • nadzoru nad środowiskiem pracy - częstszych pomiarów materialnych czynników środowiska pracy (hałasu),
  • wynikające z ewentualnych stwierdzonych chorób zawodowych,
  • wynikające z większej wypadkowości (urazowości) w pracy,
  • większej absencji chorobowej (pozawypadkowej),
  • wynikające z obniżonej jakości produkcji,
  • spowodowane mniejszymi ilościowo efektami pracy,
  • wyższej składki na ubezpieczenie wypadkowe.
W praktyce często największe rezerwy finansowe tkwią w możliwości ograniczenia strat wynikających z obniżonej jakości produkcji i mniejszych ilościowo efektów pracy.
Badania naukowe wykazały, że osoby pracujące w hałasie...

Szkolenie przeciwpożarowe pracowników

Szkolenie przeciwpożarowe pracowników

Czy poza szkoleniem wstępnym w zakresie ppoż. pracownicy muszą jeszcze dodatkowo przechodzić okresowe szkolenia ppoż.? Jeżeli tak to co ile?
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej nakłada obowiązek zapoznawania pracowników z przepisami przeciwpożarowymi. Nie wydano jednak aktu wykonawczego do ustawy, który określałby formę, zakres i ramową tematykę takiego szkolenia. Problematyka szkolenia ppoż. powinna być natomiast szczegółowo omówiona w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego obiektu (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów).
Szkolenia ppoż. mogą być oczywiście realizowane wspólnie z tematyką bhp w ramach szkolenia wstępnego i okresowego (i bardzo często w taki sposób są organizowane). Trzeba tu bowiem zauważyć, że ramowe programy szkoleń okresowych bhp wszystkich grup pracowników wśród swojej tematyki wskazują również:
"Zasady postępowania w razie wypadku w czasie pracy i w sytuacjach zagrożeń (np. pożaru, awarii), w tym zasady udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku."
A zatem przepisy nie wskazują na obowiązek przeprowadzania odrębnych okresowych szkoleń ppoż. dla pracowników - pod warunkiem, że tak właśnie nie stanowi instrukcja bezpieczeństwa pożarowego obowiązująca w danym obiekcie. Natomiast kwestie ochrony przeciwpożarowej powinny być poruszane w ramach szkoleń okresowych bhp przeprowadzanych w określonych terminach dla poszczególnych grup pracowników zgodnie z rozporządzeniem w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wymuszona pozycja ciała kierowcy zawodowego

Wymuszona pozycja ciała to pozycja, która jest uwarunkowana miejscem wykonywania pracy albo czynnościami wykonywanymi podczas pracy. Dla kierowcy miejscem wykonywania pracy jest kabina pojazdu ze swoją ograniczoną przestrzenią, z zamontowanym w niej w określonym miejscu fotelem. Kierowca w czasie prowadzenia pojazdu musi znajdować się w określonym miejscu i przyjmować taką pozycję ciała, która umożliwi mu sięgnięcie do kierownicy, dźwigni i przełączników sterowania pojazdem, a także obserwację drogi z przodu, tyłu i boków pojazdu. Tak więc kierowca podczas jazdy nie może zmieniać pozycji ciała zgodnie ze swoimi upodobaniami czy subiektywnymi odczuciami, a jeżeli może to tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Praca kierowcy zawodowego wymaga więc wymuszonej pozycji ciała.

Wymuszona pozycja ciała kierowcy zawodowego

Wymuszona pozycja ciała należy do grupy czynników uciążliwych, tj. takich, które nie stanową zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, lecz utrudniają pracę lub przyczyniają się do obniżenia zdolności do wykonywania pracy lub wpływają na zmniejszenie jej wydajności. Im kabina kierowcy jest mniej ergonomiczna, czyli mniej dostosowana do możliwości człowieka (konkretnego kierowcy), tym praca jest bardziej uciążliwa. W zależności od poziomu oddziaływania, lub innych warunków, czynnik uciążliwy może stać się szkodliwym (choroby zawodowe kierowców), a w niektórych sytuacjach, powodując znaczne zmęczenie (a nawet bóle mięśni, niedokrwienie kończyn), może być pośrednią przyczyną uaktywnienia się czynnika niebezpiecznego.
Praca kierowców należy do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Obowiązujące przepisy nie zabraniają pracy w wymuszonej pozycji ciała - oprócz pracy młodocianych czy kobiet w ciąży. Natomiast mówią o tym, że pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i higienę pracy, w szczególności przez zapobieganie zagrożeniom związanym z wykonywaną pracą, właściwą organizację pracy, stosowanie koniecznych środków profilaktycznych oraz informowanie i szkolenie pracowników. Obowiązek ten powinien być realizowany na podstawie ogólnych zasad dotyczących zapobiegania wypadkom i chorobom związanym z pracą, w szczególności przez dostosowanie warunków i procesów pracy do możliwości pracownika z uwzględnieniem zmniejszania uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie oraz ograniczenie negatywnego wpływu takiej pracy na zdrowie pracowników
Biorąc pod uwagę fakt, że pracodawca nie ma bezpośredniego wpływu na możliwość zmiany warunków pracy kierowcy w konkretnej kabinie, można powiedzieć, że praca kierowcy w pozycji wymuszonej jest zgodna z przepisami. Pamiętaj jednak, że poprzez odpowiednie działania pracodawcy, takie jak zakupy pojazdów z kabinami i ich wyposażeniem o wysokim standardzie ergonomii, organizacja czasu pracy - stosowanie przerw w prowadzeniu pojazdu, niewymuszaniu czasów przejazdu, zapewnienie warunków do odpoczynku w trasie, okresowe badania lekarskie wraz z przestrzeganiem zaleceń lekarza - mogą znacznie zredukować uciążliwości związane z wymuszoną pozycją ciała, zmniejszyć ich negatywne skutki zdrowotne i poprawić bezpieczeństwo pracy.

niedziela, 3 lutego 2013

Hałas w pracy ratownika medycznego

Podróż samochodem narażeniem na hałas?

Jest wiele zawodów, których wykonywanie wiąże się z częstym i długotrwałym podróżowaniem, np. samochodem. Przykładowo, może to być ratownik medyczny. W kontekście narażenia na hałas pojawiają się wątpliwości, czy hałas należy ująć w karcie oceny ryzyka zawodowego ratownika medycznego, a także czy ratownicy medyczni powinni mieć przedzielone ochronniki słuchu?
W przypadku ratownika medycznego hałas powinien być ujęty w karcie ryzyka zawodowego. Ocenę ryzyka zawodowego przy narażeniu na hałas najlepiej wykonać wg procedury dla czynników mierzalnych podanej w polskiej normie PN-18002. Wymagane są wtedy pomiary natężenia hałasu i ocena narażenia 8-godzinnego. Z tym jednak niestety może być problem. Nie zawsze pracodawca wykonuje takie pomiary. Podobny problem jest z kierowcami. Można ocenić ryzyko zawodowe na podstawie listy kontrolnej dla hałasu. Dla takich przypadków są stosowane takie listy kontrolne np. we Francji. Będzie to jednak ocena subiektywna. Narażenie na hałas jest i ryzyko istnieje. Ale nie zanotowano zdarzeń w związku z narażeniem na hałas, np. nie było chorób zawodowych, hałas nie przeszkadza w pracy (można się swobodnie porozumiewać) itp.
Jeśli chodzi o ochronniki słuchu, to są takie zawody i sytuacje, przy których używanie ich nie jest możliwe. Sądzę, że ratownik medyczny jeżdżący karetką nie musi używać ochronników słuchu. Natężenie hałasu przy współczesnych środkach transportu przy uwzględnieniu czasu narażenia chyba mu na to pozwoli. Niestety nie dysponujemy dokładnymi badaniami, by to potwierdzić. Ale już ratownik medyczny latający helikopterem ratunkowym będzie musiał używać ochronniki słuchu podczas lotu.
 

Nie było świadków. Sprawdź czy dostaniesz odszkodowanie

Nie ma świadków - nie uznać wypadku?

Pracownik uległ wypadkowi w drodze z pracy do domu. Na miejsce wezwał karetkę, którą został odwieziony do szpitala. Nie ma świadków bezpośredniego zajścia zdarzenia. Czy w tej sytuacji pracodawca ma prawo odmówić uznania wypadku za wypadek w drodze z pracy?
Brak świadków wypadku nie może stanowić jedynej okoliczności nieuznania zdarzenia wypadkowego za wypadek w drodze do pracy lub z pracy. Dodatkowo należy pamiętać, że nieuznanie zdarzenia wypadkowego jako wypadku w drodze do pracy lub z pracy wymaga szczegółowego uzasadnienia.
Do właściwiej kwalifikacji zdarzenia warto przypomnieć definicję wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Otóż, za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do miejsca lub z miejsca wykonywania zatrudnienia bądź innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.
Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
 

Procedura postępowania w wypadku choroby zawodowej pracownika

Procedura postępowania w wypadku choroby zawodowej pracownika

Pracownik zgłosił podejrzenie choroby zawodowej, jest już po badaniach w Instytucie pracy, ma stwierdzone 2 choroby zawodowe - uszkodzenie słuchu spowodowane narażeniem na hałas i chorobę układu krążenia będącą skutkiem wibracji. Jaka jest dalsza procedura? Kto powinien naliczać % uszczerbku na zdrowiu? Pracownik przebywa na rencie chorobowej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy po przejściu zawału.
Jeżeli pracownik uzyskał orzeczenie lekarskie o rozpoznaniu u niego chorób zawodowych, powinno ono zostać przekazane przez jednostkę orzeczniczą powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, zainteresowanemu pracownikowi oraz pracodawcy/osobie zgłaszającej podejrzenie choroby zawodowej. Takie orzeczenie lekarskie ma charakter opinii i z tego względu nie wiąże w jakimkolwiek stopniu organu inspekcji sanitarnej do żadnych działań, natomiast może podlegać ocenie organów właściwych do rozpoznawania chorób zawodowych na równi z innymi dowodami.
Pracodawca powiadomiony o rozpoznaniu u pracownika choroby zawodowej jest zobowiązany:
  • ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym,
  • przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze,
  • zapewnić realizację zaleceń lekarskich.
  • prowadzić rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby.
Na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim w sprawie choroby zawodowej, oraz oceny narażenia zawodowego pracownika właściwy państwowy inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.
Decyzję państwowy inspektor sanitarny przesyła:
  • zainteresowanemu pracownikowi,
  • pracodawcy/pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły powodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
  • jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
  • właściwemu inspektorowi pracy.
Od decyzji właściwego państwowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Odwołanie wnosi się nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. Odwołanie może złożyć zarówno pracownik, jak i pracodawca.
Uzyskanie decyzji właściwego państwowego inspektora sanitarnego o stwierdzeniu choroby zawodowej stanowi warunek skierowania przez zainteresowanego pracownika do płatnika składek (pracodawcy) wniosku o jednorazowe odszkodowanie.
Płatnik składek/pracodawca, po zakończeniu leczenia i rehabilitacji przez ubezpieczonego, na wniosek pracownika przekazuje tenże wniosek wraz ze skompletowaną dokumentacją (decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej; zaświadczeniem o stanie zdrowia na druku ZUS N-9 wydanym przez lekarza, pod którego opieką znajduje się ubezpieczony) właściwej - ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego - jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w celu skierowania ubezpieczonego na badanie przeprowadzane przez lekarza orzecznika Zakładu.
Warunkiem uzyskania jednorazowego odszkodowania jest stwierdzenie przez lekarza orzecznika ZUS stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Wielkość odsetka uszczerbku na zdrowiu ustala lekarz orzecznik.
Jeżeli choroba zawodowa (choroby zawodowe) spowodowała uszkodzenie kilku narządów lub układów, ogólny stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu równa się sumie procentów uszczerbku ustalonych za poszczególne uszkodzenie, w sposób określony w ocenie procentowej, z ograniczeniem do 100%.Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu do komisji lekarskiej ZUS - w terminie określonym w pouczeniu.