środa, 28 listopada 2012

Jak sprawić, by pracownicy przestrzegali przepisów bhp

Jak sprawić, by pracownicy przestrzegali przepisów bhp 

Przestrzeganie norm bhp zwiększa bezpieczeństwo pracowników. Jak jednak sprawić, by zdali sobie z tego sprawę i traktowali ten problem poważnie?
Pracodawca ma do dyspozycji dwa systemy, które mu w tym pomogą:
  • motywujący
  • nakazowy
Ten pierwszy jest trudniejszy do realizacji, ale w dłuższej perspektywie - bardziej efektywny. Polega na nagradzaniu za działania eliminujące zagrożenia i poprawiające warunki. Jego stosowanie doprowadzi do samokontroli w zakresie przestrzegania norm bhp.
System nakazowy polega na wprowadzeniu systemu kar i ich konsekwentnym egzekwowaniu. W początkowym okresie jest on bardzo skuteczny. Po jakimś czasie jednak pracownicy - zamiast skupić się na przestrzeganiu norm - będą robić wszystko, aby kary uniknąć. Opracowują różne scenariusze wytłumaczenia swojego postępowania, tłumacząc je najczęściej czynnikami niezależnymi od nich (np. nie było odpowiednich materiałów czy narzędzi, było za mało czasu, robiłem to dla dobra firmy itp.). W końcu system nakazowy doprowadzi do tego, że pracownicy zaczną kalkulować, czy korzyść z wykonania zadania z ominięciem wymogów bhp nie będzie większa od ewentualnej kary. Tym bardziej, że wysokość kary, jaką może nałożyć pracodawca, jest określona przepisami i możliwa do obliczenia.
Co warto więc zrobić, by miejsce pracy było bezpieczne dla podwładnych?
Najlepiej wprowadzić oba systemy jednocześnie. Wtedy z jednej strony wszyscy będą wiedzieli, że za łamanie przepisów bhp są nakładane kary, a z drugiej - pracujący bezpiecznie i działający na rzecz poprawy stanu bhp są nagradzani. Warto się na to zdecydować, bo ludzie są różni i reagują na różne bodźce.
Poniżej przedstawiamy algorytm dotyczący kształtowania świadomości w zakresie bezpieczeństwa pracy. Ułatwi on opracowania własnych systemów takiego kształtowania, odpowiednich do warunków panujących w firmie.

Algorytm kształtowania świadomości w zakresie bezpieczeństwa prac znajdziesz TUTAJ >>

Ach ci pracownicy

Służba bhp pełni w firmie funkcje kontrolne oraz doradcze w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. W ramach swoich uprawnień jej pracownicy mają między innymi możliwość występowania do pracodawcy o zastosowanie kar porządkowych w stosunku do pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie obowiązków w zakresie bhp.

Ach ci pracownicy...

Wśród podstawowych obowiązków pracownika w zakresie bhp znajdują się wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp, a także dbałość o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi oraz sprzętu.
Kary porządkowe
Pracodawca może stosować kary porządkowe wobec pracowników za nieprzestrzeganie przez nich przepisów bhp. Mogą to być kary upomnienia, nagany i pieniężna
Niezwłoczne wstrzymanie pracy maszyny lub innego urządzenia technicznego
Jeżeli wystąpi bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia pracownika bądź innych osób (np. praca w obrębie uszkodzonego zbiornika z substancjami niebezpiecznymi), służba bhp ma prawo niezwłocznego wstrzymania pracy danej maszyny albo innego urządzenia technicznego. Jej pracownicy mogą też wnioskować do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy, jego części lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania pracy.
Środki perswazyjne
Jeżeli chodzi o środki perswazyjne, to jak najbardziej są one wskazane w relacjach z pracownikami.

Ilu nas trzeba

Liczebność służby bhp w praktyce uzależniona jest od liczby zatrudnianych pracowników, struktury organizacyjnej i przestrzennej organizacji, której służba taka jest częścią.
Zasadnicze znaczenie przy ustalaniu liczebności i kwalifikacji obsady personalnej służby bhp powinien mieć dla pracodawcy stopień faktycznych, jak również potencjalnych zagrożeń zawodowych w firmie (wypadki przy pracy i choroby zawodowe) oraz uciążliwości wynikających z rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, stosowanych technologii i posiadanego wyposażenia technicznego.

Ilu nas trzeba?

Prawodawca nie ogranicza w górę swobody pracodawcy zatrudniającego 100 i więcej pracowników przy ustalaniu liczebności służby bhp. Nie zabrania też ani nie ogranicza pracodawców zatrudniających do 100 pracowników w dobrowolnym tworzeniu służby bhp mimo braku formalnego obowiązku.
Elementem świadczącym o elastyczności przepisów dotyczących tworzenia służby bhp, umożliwiającym dopasowanie jej struktury do faktycznych potrzeb firmy, jest możliwość nakazania powołania służby bhp bądź powiększenia jej składu przez inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy, jeżeli jest to uzasadnione stwierdzonymi zagrożeniami zawodowymi w firmie.
I tak, służbę bhp musi powołać pracodawca zatrudniający 100 i więcej pracowników. Obowiązku takiego nie ma zatem pracodawca w zakładzie pracy liczącym do 100 pracowników, z tym że...

„Bhp od kuchni”

Poślizgnięcia, upadki, oparzenia termiczne, rany cięte, praca w gorącym środowisku, zagrożenia pożarowe to tylko niektóre zagrożenia na jakie narażeni są pracownicy gastronomii. Co zrobić , aby im zapobiec?
Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zagrożeniom zawodowym skutkującym wypadkami przy pracy jest właściwe zarządzanie bezpieczeństwem pracy.
Podstawowym elementem zarządzania bezpieczeństwem warunkującym skuteczność tego działania jest rzetelna, adekwatna do warunków technicznych i technologicznych w firmie ocena ryzyka zawodowego.
Ocena ryzyka zawodowego wynikająca z rozpoznania zagrożeń na stanowiskach pracy i przegląd stanu bhp nie przyniosą pracodawcy spodziewanych efektów oraz korzyści, jeżeli nie staną się podstawą planu systematycznych działań w celu obniżenia poziomu ryzyka zawodowego i poprawy warunków pracy zatrudnionych osób.

Jakie elementy musi zawierać ocena ryzyka zawodowego restauracji?

W zakładach gastronomicznych eksploatowane są niebezpieczne maszyny, urządzenia i narzędzia ręczne (np. maszyny do mielenia mięsa i rozdrabniania warzyw, kotły warzelne, noże oraz tasaki).
Pracownicy wykonują wiele czynności, takich jak:
  • przenoszenie i podnoszenie surowców, półproduktów oraz gotowych potraw,
  • krojenie,
  • cięcie,
  • rąbanie surowców i półproduktów,
  • podgrzewanie i gotowanie potraw,
w trakcie których szczególnie łatwo o wypadek.
Właściwa ocena ryzyka zawodowego powinna przede wszystkim obejmować:
  • precyzyjną,
  • dokładną,
  • wiarygodną identyfikację zagrożeń wypadkowych i chorobowych,
  • oszacowanie poziomu ryzyka,
  • ustalenie jego dopuszczalności.
Taka ocena musi być również udokumentowana. Pracownicy muszą zostać poinformowani o zagrożeniach i związanym z nimi poziomie ryzyka zawodowego, które wiąże się z wykonywaną przez nich pracą.

Stop dla wypadków w szkole

Analiza wypadków uczniowskich przeprowadzana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wskazuje, że najczęściej wypadki uczniowskie mają miejsce w czasie przerw, na korytarzach i boisku szkolnym. Hałas i wzmożony ruch powodują trudności komunikacyjne, także ograniczenie w porozumiewaniu się głosem.
Przyczyny wypadków uczniowskich to najczęściej:
- niezwracanie uwagi na bezpieczeństwo innych,
- bieganie zamiast chodzenia,
- żywiołowe zachowania,
- nieprzestrzeganie zasady prawostronnego ruchu,
- zamyślenie,
- pośpiech,
- brak skutecznego nadzoru nad uczniami,
- śliskie nawierzchnie,
- nierówne podłogi,
- brak zabezpieczenia poręczy,
- niestabilnie zamocowany sprzęt sportowy,
- niezabezpieczone przewody i niskie stropy nad przejściami.
Tyle w skrócie o przyczynach wypadków w szkole. Czy wiadomo jednak jak się zachować, gdy wypadek już się wydarzył?

Jak postępować w razie wypadku w szkole?

O każdym wypadku ucznia dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły musi zawiadomić natychmiast:
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego,
  • organ prowadzący szkołę lub placówkę,
  • pracownika służby bhp,
  • społecznego inspektora pracy,
  • radę rodziców.
Ponadto o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor zawiadamia niezwłocznie także prokuratora i kuratora oświaty. Natomiast o wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia - również państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Brak takich powiadomień pociąga za sobą odpowiedzialność karną!
Do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy dyrektor musi zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie do niego osób niepowołanych. Jeżeli czynności związanych z zabezpieczeniem miejsca wypadku nie może wykonać dyrektor, wykonuje je upoważniony przez dyrektora pracownik szkoły lub placówki oświatowej.
Członków zespołu powołuje dyrektor. Zespół przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową.
Z treścią protokołu powypadkowego ucznia i innymi materiałami postępowania powypadkowego trzeba zaznajomić:
  • pełnoletniego poszkodowanego,
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego małoletniego.
W przypadku śmierci poszkodowanego pełnoletniego lub kiedy nie pozwala mu na to stan zdrowia, z materiałami postępowania powypadkowego zaznajamia się jego rodziców (prawnych opiekunów).
Protokół powypadkowy ucznia doręcza się osobom uprawnionym do zaznajomienia z materiałami postępowania powypadkowego. Jeden egzemplarz protokołu pozostaje w szkole lub placówce. Organowi prowadzącemu i kuratorowi oświaty protokół powypadkowy doręcza się na ich wniosek. Protokół powypadkowy ucznia podpisują członkowie zespołu i dyrektor.

Kasjer na wagę złota

Okres przedświątecznych zakupów z roku na rok zaczyna się coraz wcześniej. Już w listopadzie zaraz po Wszystkich Świętych rusza maszyna świątecznego szału, który trwa prawie 3 miesiące. Sezon przedświąteczny to również czas wzmożonych poszukiwań kasjerów i sprzedawców . Pracowników tych poszukują markety, sklepy sieciowe, centra handlowe, bazarki, jarmarki świąteczne, a wszystko po to by zapewnić sprawną obsługę i większe zyski. Na czym polega praca kasjera? Czym się charakteryzuje jego środowisko pracy? Na pytania odpowiadamy w poniższym tekście.

Czym charakteryzuje się środowisko pracy kasjera?

Praca kasjera polega na obsłudze kasy fiskalnej wyposażonej w monitor ekranowy, taśmy podającej towary, czytnika kodów towarów, sprawdzaniu poprawności wczytanej nazwy towaru i liczby opakowań, pobieraniu zapłaty w gotówce lub z karty płatniczej, wydawaniu reszty, pomocy przy pakowaniu zakupionych towarów, a także udzielaniu niezbędnych wyjaśnień i informacji klientom.
Stanowisko pracy kasjera ma ograniczoną przestrzeń i zlokalizowane jest w głównej hali sprzedaży. Pracę charakteryzuje stały kontakt z klientami i banknotami. Podczas procesu pracy występuje konieczność przechodzenia między regałami sklepu. Środowisko pracy charakteryzuje się zmienną temperaturą (np. przy braku klimatyzacji), przeciągami (np. gdy kasy zlokalizowane są na wprost drzwi wejściowych) i tylko sztucznym oświetleniem.
Wymagane kwalifikacje zawodowe określa kierownictwo firmy, a wymagania zdrowotne - ogólne przepisy bhp i dotyczące zatrudniania młodocianych, kobiet w ciąży (na stanowiskach pracy kasjera w hipermarketach w przeważającej liczbie zatrudniane są kobiety) oraz osób mających kontakt z żywnością.

poniedziałek, 26 listopada 2012

Uciążliwa praca biurowa

W ogólnej liczbie wypadków i chorób zawodowych pracownicy administracyjno-biurowi mają niewielki udział. Nie można jednak lekceważyć zagrożeń związanych z wykonywaną przez nich pracą. Zagrożenia te wynikają ze znacznego zmechanizowania prac biurowych, chociażby przez wprowadzenie sprzętu komputerowego z monitorami ekranowymi jako podstawowego narzędzia pracy w biurze, powszechnego stosowania kserokopiarek, niszczarek do dokumentów itp.
Wprowadzenie takich urządzeń oraz zagrożenia wynikające z monotonii pracy biurowej oraz oddziaływania stresu powodują konieczność spojrzenia na pracę biurową z innej perspektywy.

Jakie zagrożenia występują w pracy biurowej?

Podstawowe czynniki niebezpieczne i szkodliwe oraz związane z nimi zagrożenia i uciążliwości występujące w biurach to:
  • prąd elektryczny - porażenie prądem zasilającym urządzenia biurowe (np. komputery, kopiarki), urządzenia oświetleniowe i grzewczo-wentylacyjne (np. lampy stołowe, wentylatory, dmuchawy), przedłużacze, przewody, gniazda i wtyczki, tablice bezpiecznikowe,
  • ruchome elementy urządzeń biurowych (np. wentylatorów, kserokopiarek, niszczarek),
  • powierzchnie, na których możliwy jest upadek pracownika (np. uszkodzone podłogi i wykładziny, progi, zawilgocone posadzki z terakoty, układanie i zdejmowanie materiałów z regałów i półek bez dostępu z poziomu podłogi),
  • środki chemiczne (np. drażniące, uczulające środki czystości, dezynfekcyjne, bakteriobójcze),
  • przemieszczanie ciężkich przedmiotów (np. komputerów, kopiarek, mebli biurowych),
  • powierzchnia i kubatura pomieszczeń oraz miejsc pracy (np. pomieszczenia zbyt ciasne, za niskie),
  • temperatura, wilgotność i ruch powietrza w pomieszczeniach pracy (np. brak wentylacji naturalnej, ogrzewania zapewniającego właściwą temperaturę),
  • oświetlenie w pomieszczeniach pracy (np. brak oświetlenia dziennego, niewłaściwe natężenie oświetlenia sztucznego),
  • hałas w miejscu pracy (np. hałas pochodzący ze źródeł zewnętrznych i wewnętrznych, urządzeń biurowych, instalacji oraz urządzeń wentylacyjnych),
  • obciążenia fizyczne spowodowane na przykład niestosowaniem zasad ergonomii w organizacji i wyposażeniu stanowisk pracy (np. nieregulowane, niedostosowane do wzrostu pracownika siedzisko i stół na stanowisku pracy),
  • obciążenia nerwowo-psychiczne (nadmierne obciążenie umysłu, obciążenia emocjonalne).

Pracownik odchodzi, postępowanie powypadkowe trwa dalej

W toku postępowania członek zespołu powypadkowego odchodzi z pracy

W pewnej firmie zatrudniającej ponad 400 pracowników nie ma związków zawodowych ani społecznego inspektora pracy. Jest wybrany przedstawiciel pracowników, jednak odchodzi z pracy. W międzyczasie dochodzi do wypadku przy pracy. Postępowanie powypadkowe z udziałem tego przedstawiciela trwa i na pewno nie skończy się przed jego odejściem z pracy. Pojawia się więc pytanie, co pracodawca powinien zrobić w takiej sytuacji?
Jeśli w toku postępowania powypadkowego członek zespołu powypadkowego - przedstawiciel pracowników odchodzi z zakładu pracy pracodawca powinien niezwłocznie zorganizować wybory nowego przedstawiciela, który zasiądzie w zespole powypadkowym w miejsce dotychczasowego przedstawiciela pracowników.
Okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy ustala zespół powypadkowy, który powołuje pracodawca. W skład tego zespołu wchodzi pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy. W zakładzie pracy, w którym nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, zespół powypadkowy tworzy - zamiast pracownika służby bhp - pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań służby bhp albo specjalista spoza zakładu pracy. Natomiast w zakładzie pracy, w którym nie ma społecznej inspekcji pracy, w zespole powypadkowym zamiast społecznego inspektora pracy, jako członka zespołu, powołuje się przedstawiciela pracowników posiadającego aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp.
Przepisy nie przewidują trybu postępowania w przypadku, gdy w toku prac zespołu powypadkowego nastąpią zmiany w jego składzie osobowym. Dlatego też, w opinii eksperta PortaluBHP.pl - Tomasza Zwolaka, zmiana np. przedstawiciela pracowników nie wpływa na pracę tego zespołu. Oczywiście nowy członek zespołu powinien zapoznać się ze wszystkimi materiałami zgromadzonymi w toku wcześniejszych prac zespołu.

Bez przesady

Zawsze warto przeanalizować możliwości ograniczenia zagrożeń stwarzających nawet małe ryzyko zawodowe. Często bardzo niewielkim kosztem można poprawić bezpieczeństwo pracy przez na przykład zmiany organizacyjne lub dodatkowe szkolenie pracowników. Jednak należy uważać, aby - jak to się kolokwialnie mówi - "nie wylać dziecka z kąpielą".

Bez przesady

Planując wprowadzenie zmian w celu zlikwidowania lub ograniczenia zagrożenia, najpierw odpowiedzmy sobie na pytanie, czy zmiany takie nie spowodują powstania innych zagrożeń.
Na przykład zastąpienie szkodliwej substancji chemicznej mniej szkodliwą może spowodować, że zastąpimy substancję niepalną łatwo palną...
Stopień podejmowanych działań uzależniony będzie od:
  • rodzaju prowadzonej działalności,
  • wielkości zakładu pracy,
  • stosowanych technologii.
Jednak, gdy w firmie ryzyko zawodowe porównywalne jest z ryzykiem w życiu codziennym, to działania profilaktyczne powinny być nakierowane bardziej na wyeliminowanie uciążliwości związanych z pracą niż ochronę zdrowia i życia pracowników.

czwartek, 15 listopada 2012

Wyznaczenie pracowników do zwalczania pożarów i ewakuacji

Pracodawca ma obowiązek wyznaczyć pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników (art. 2091 § 1 pkt 2 lit. b Kodeksu pracy, dalej: kp). Powinno to być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz innych osób przebywających na terenie zakładu pracy, a także rodzaju i poziomu występujących zagrożeń (art. 2091 § 2 kp).
Pamiętaj, że pracodawca musi konsultować z pracownikami lub ich przedstawicielami czynności dotyczące wyznaczania pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników (art. 23711a § 1 pkt 3 kp).

Wyznaczenie pracowników do zwalczania pożarów i ewakuacji

Liczba pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń (art. 2091 § 3 Kodeksu pracy, dalej: kp).
Jeżeli pracodawca zatrudnia wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych, działania w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników może wykonywać samodzielnie. Musi jednak przy tym uwzględnić wymagania dotyczące liczby, szkolenia oraz wyposażania pracowników do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników (art. 2091 § 4 kp).
Ponadto pracodawca musi przekazywać pracownikom informacje o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników (art. 2071 § 1 pkt 3 lit. b kp).
Informacja ta musi zawierać:
  • imię i nazwisko,
  • miejsce wykonywania pracy,
  • numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej
(art. 2071 § 2 pkt 1-3 kp).

Najczęściej występujące zagrożenia na stanowisku pracy stolarza

Stolarz w czasie swojej pracy wykonuje wiele różnorodnych czynności: dobiera odpowiednie rodzaje drewna, materiały drewnopochodne, wykonuje elementy drewniane, drewnopochodne. Stosuje kleje, farby, lakiery. Stolarz wycina i łączy elementy np. mebli, okleja meble fornirem lub płytami laminowanymi. Szlifuje i lakieruje powierzchnie drewniane, montuje wytworzone elementy. Praca stolarza to m. in. wykonywanie czynności związanych z transportem, magazynowaniem, obsługą różnego rodzaju maszyn i urządzeń wykorzystywanych w stolarni.
Pracownik wykonujący zawód stolarza narażony jest na wiele czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych występujących przy wykonywaniu tego zawodu. Dlatego właśnie tak istotne jest właściwe przeszkolenie stanowiskowe pracownika zatrudnionego na tym stanowisku. Szczególnie ważne jest uświadomienie mu zagrożeń, jakie mogą wystąpić w jego pracy.

Najczęściej występujące zagrożenia na stanowisku pracy stolarza

Aby stosować ochronę przed zagrożeniami najpierw należy zidentyfikować najczęściej występujące zagrożenia na stanowisku pracy stolarza.O zagrożeniach należy poinformować szkolonych pracowników w tracie pierwszej fazy szkolenia, są to podstawowe informacje dla szkolonego pracownia a także dla szkolącego.
Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi
Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi to przede wszystkim:
  • uderzenie, pochwycenie, wciągnięcie przez obracające się elementy obrabiarek do drewna (koła napędowe, sprzęgła, wrzeciona, przekładnie, narzędzia skrawające - brak osłon obracających się części obrabiarek do drewna, niestosowanie popychaczy, luźne rękawy, luźne elementy odzieży itp., narażenie na ciężkie uszkodzenia ciała - zmiażdżenia, obcięcia palców lub rąk, przecięcia),
  • upadek na płaszczyźnie, przewrócenie się, potknięcie się (brak ładu na ciągach i drogach komunikacyjnych, niewłaściwy sposób składowania materiałów, zastawione drogi komunikacyjne składowanymi materiałami, wyrobami, nieład na stanowisku pracy, brak wolnej przestrzeni na stanowisku pracy, nieuprzątnięte odpady, ubytki w podłodze, progi na ciągach komunikacyjnych),
  • przygniecenie, uwięzienie, uderzenie (np. przez środki transportu wewnątrzzakładowego np. wózki, przez transportowane materiały np. płyty, bele drewna ),
  • upadek przedmiotu, materiałów, narzędzi (np. płyt, belek drewna w czasie składowania, zdejmowania surowców z regałów, półek, niewłaściwy sposób składowania płyt - składowanie płyt pod niewłaściwym kątem),
  • upadek z wysokości, upadek na niższy poziom (np. w czasie wchodzenia po drabinie, w czasie prac magazynowych),
  • uderzenie przez obrabiane materiały (odrzut obrabianych materiałów głównie z powodu niejednorodności obrabianego materiału - zakleszczenia, zaciśnięcia obrabianego materiału , odpryski, odłamki ciętych płyt),
  • porażenie prądem elektrycznym (w przypadku uszkodzenia izolacji przewodów zasilających urządzenia elektryczne, obrabiarki przenośne, przebicia, niewłaściwy stan techniczny urządzeń),
  • zagrożenia pożarem (niewłaściwy stan techniczny instalacji elektrycznej, brak ładu i porządku, zapylenie, zlegania kurzu, gromadzenie się ładunków elektryczności statycznej, brak lub niewłaściwy stan wentylacji, niewłaściwy stan techniczny obrabiarek - nagrzanie się elementów obrabiarki do temperatury zapłonu drewna, wyrzucenie przez obrabiarkę tlących się cząstek drewna, palenie papierosów w pomieszczeniach stolarni),
  • zagrożenie wybuchem (pyły powstające przy obróbce drewna suchego i materiałów drewnopochodnych tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe - wybuch pyłu drzewnego np. z powodu niewłaściwego stanu technicznego przewodów elektrycznych, niewłaściwa wentylacja, zapylenie, gromadzenie się ładunków elektryczności statycznej),
  • uderzenie człowieka o nieruchome przedmioty (regały, obrabiarki, urządzenia, zastawione ciągi komunikacyjne, nieład, niewłaściwe miejsca składowania surowców, wyrobów),
  • skaleczenia, urazy ostrymi narzędziami (piły, dłuta, wiertła itp.),
  • kontakt z szorstkim powierzchniami (krawędzie płyt, odpady materiałów, sęki, drzazgi, pilniki używane do obróbki materiałów),
  • zaprószenia oczu (zaprószenia pyłem drzewnym, trocinami),
  • poparzenia (np. dotknięcie gorących elementów suszarni do drewna).

Analiza stanu bhp przydatna nie tylko pracodawcy

Komu potrzebna jest analiza stanu bhp

Analiza stanu bhp potrzebna jest przede wszystkim pracodawcy, ale również pracownikom służby bhp.
Osobą, która jest odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa w firmie, jest oczywiście pracodawca, a dalej wszystkie osoby kierujące pracownikami w części wynikającej z ich zakresu odpowiedzialności. Ale należy pamiętać, że pracodawca zatrudnia pracowników służby bhp, którzy mimo, że bezpośrednio nie odpowiadają za stan bhp, to są "doradcami pracodawcy, osób nadzoru i robotników", a więc to oni w dużej mierze kształtują bezpieczeństwo pracy w zakładzie. Należy mieć na uwadze, że w praktyce właśnie służba bhp, poprzez swoje codzienne działania, ma największy wpływ na kształtowanie bezpiecznych warunków pracy.
Mając szczegółową analizę stanu bhp pracodawca zdaje sobie sprawę ze wszystkich konsekwencji wynikających z niedociągnięć w zakresie bhp występujących w jego firmie. Wie również, jakie ma podejmować działania mające na celu doprowadzenie do zgodności z obowiązującymi przepisami, a co za tym idzie do ograniczania zagrożeń. W tych działaniach pracownikami pomocnymi pracodawcy są właśnie pracownicy służby bhp.
Każda niezgodność z przepisami i zasadami bhp jest potencjalnym źródłem zagrożenia, a każde zagrożenie jest potencjalnym źródłem wypadku przy pracy czy choroby zawodowej.
Jeżeli działania pracodawcy oraz pracowników, w tym służby bhp, będą ukierunkowane na:
  • ograniczanie zagrożeń czyli organizowanie i wykonywanie prac zgodnie z przepisami,
  • wprowadzenie mechanizmów poprawy warunków pracy,
to dopiero wtedy będzie gwarancja, że w firmie jest i będzie bezpiecznie. Firma będzie również w sytuacji znacznego komfortu podczas kontroli organów zewnętrznych.
Należy mieć na uwadze, że czekanie na decyzje zewnętrznych organów kontrolnych czy podejmowanie działań po wypadkach jest najdroższym sposobem poprawy warunków pracy.
Dlatego też coraz więcej firm wdraża System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy (SZBP), który poprzez funkcjonujące w zakładzie procedury wymusza systemowe podejście do zagadnień bhp. Uzyskanie certyfikatu SZBP jest potwierdzeniem, że praca jest zorganizowana w sposób zgodny z obowiązującym prawem.

środa, 14 listopada 2012

Najczęściej występujące zagrożenia na stanowisku operatora – kierowcy wózka podnośnikowego

Aby zastosować właściwą ochronę przed zagrożeniami, najpierw należy zidentyfikować najczęściej występujące na stanowisku pracy operatora - kierowcy wózka podnośnikowego zagrożenia. O zagrożeniach należy poinformować szkolonych pracowników w tracie pierwszej fazy szkolenia, są to podstawowe informacje dla szkolonego pracownia, a także dla szkolącego. Zagrożenia te występują zarówno przy wykonywaniu prac, jak i przy pracach związanych z obsługą wózka, jego przygotowaniem do pracy, konserwacją.

Najczęściej występujące zagrożenia na stanowisku operatora - kierowcy wózka podnośnikowego

Operator-kierowca wózka jezdniowego wykonujący czynności związane z kierowaniem pojazdem i załadunkiem bądź wyładunkiem materiałów musi dbać o bezpieczeństwo nie tylko swoje, ale także innych osób znajdujących się w rejonie jego pracy. Bardzo ważne jest zachowanie przy nich wymogów bezpiecznej pracy. Osoba pracująca na takim stanowisku powinna posiadać niezbędną wiedzę w zakresie bezpiecznych metod wykonywania pracy. Dlatego istotne jest właściwe przeszkolenie stanowiskowe pracownika zatrudnionego na takim stanowisku. Szczególnie ważne jest uświadomienie mu zagrożeń, jakie mogą wystąpić w jego pracy.
Do zagrożeń czynnikami niebezpiecznymi należą:
  • uderzenie, pochwycenie przez pracujące elementy wózka podnośnikowego, obracające się, niezabezpieczone części wózka (np. w czasie obsługi codziennej, przy pracach związanych z konserwacją wózka),
  • przygniecenie, uwięzienie operatora przez przewrócony wózek (np. z powodu nadmiernego obciążenia, nieodpowiedniego rozmieszczenia ładunku, błędów w prowadzeniu i obsługiwaniu, przekroczenia dopuszczalnych kątów nachylenia drogi przewidzianych dla wózka, nieodpowiednie ustawienie środka ciężkości, podnoszenie ładunku na zbyt dużą wysokość, nieostrożne prowadzenie wózka, zwłaszcza po śliskiej, nierównej nawierzchni, utrata stateczności wózka, przewrócenie się wózka w czasie wjeżdżania (zjeżdżania) z ramp, pomostów, wykonywanie ostrych zakrętów na pochyłościach jezdni),
  • upadek z wysokości, upadek na niższy poziom (np. w czasie wsiadania do kabiny wózka, nieostrożne wchodzenie lub schodzenie z siedziska operatora - możliwość urazów w wyniku potknięcia i upadku),
  • wypadnięcie z wózka np. w czasie kolizji, przewrócenia się wózka, nie używanie przez kierowcę pasów bezpieczeństwa,
  • potknięcie się, upadek na płaszczyźnie, poślizgnięcie się (np. w czasie prac związanych z konserwacją wózka, nierówny teren - dojście do wózka, zastawione ciągi i drogi komunikacyjne, mokra śliska nierówna nawierzchnia),
  • spadnięcia wózka z wyższego poziomu na niższy (wjeżdżanie wózkiem na pomosty, stropy, podłogi o nieznanej nośności, o nośności niższej od masy wózka z ładunkiem i kierowcą),
  • uderzenie wózkiem w stacjonarne przeszkody np. budynek, ściana lub poruszające się obiekty (np. gdy pole widzenia operatora jest ograniczone przez ładunek, stoczenie się niezabezpieczonego wózka, niedostosowanie szerokości i wysokości bram do gabarytów wózka, przekroczenie dopuszczalnych prędkości poruszania się wózka),
  • porażenie prądem elektrycznym w przypadku uszkodzenia izolacji przewodów elektrycznych, niewłaściwy stan instalacji elektrycznej, porażenie prądem elektrycznym z baterii akumulatorów, porażenie prądem elektrycznym na stanowiskach ładowania akumulatorów,
  • uderzenie lub przygniecenie składowanymi materiałami w miejscu wykonywania czynności transportowych, w czasie przewożenia materiałów, spadnięcia nieodpowiednio umieszczonego ładunku, przewożenia ładunków, których wymiary nie są dostosowane do wymiarów platformy ładunkowej wózka,
  • poparzenie, uszkodzenie ciała związane, np. z uszkodzeniem instalacji układu hydraulicznego wózka, wylaniem się elektrolitu z akumulatora wózka, oparzeniem kwasem siarkowym podczas ładowania akumulatorów, dotknięciem gorących części wózka spalinowego (wydechu, elementów silnika),
  • urazy, zatrucia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi uwalniającymi się w wyniku upadku, zniszczenia (zmiażdżenia) transportowanych zbiorników, możliwość urazów spowodowanych stłuczonym szkłem,
  • pożar, wybuch (np. w przypadku uszkodzenia instalacji gazowej wózka, nieszczelności instalacji wózka spalinowego zasilanego gazem, powstanie mieszaniny wybuchowej gazu z powietrzem, wybuch (rozerwanie) nagrzanej butli z gazem, nieprawidłowości przy ładowaniu akumulatorów - wybuch wodoru wydzielającego się podczas ładowania akumulatorów - brak, nieprawidłowa wentylacja, wjeżdżanie niedostosowanym wózkiem do pomieszczeń zagrożonych wybuchem, w których znajdują się palne gazy, pary, pyły),
  • skaleczenie o ostre krawędzie (np. w czasie obsługi codziennej, ostre wystające krawędzie transportowanych ładunków),
  • uderzenia o przedmioty, elementy wózka (np. w czasie wsiadania na siedzisko),
  • kolizja - wypadek drogowy w czasie przemieszczania się wózka,
  • zatrucie spalinami (uruchamianie wózka w zamkniętych pomieszczeniach, brak wentylacji),
  • odmrożenia strumieniem uwolnionego gazu propan-butan,
  • urazy spowodowane rozerwaniem pompowanego koła (brak klatek bezpieczeństwa).

Nowy formularz sprawozdania z przewozu towarów niebezpiecznych

12 września 2012 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 14 sierpnia 2012 r. w sprawie formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz sposobu jego wypełniania (Dz.U. poz. 966). Zostało ono wydane na podstawie art. 41 ust. 3 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U. nr 227, poz. 1367 z późn. zm.).

Nowy formularz sprawozdania z przewozu towarów niebezpiecznych

Nowe rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z 14 sierpnia 2012 r. w sprawie formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz sposobu jego wypełniania (Dz.U. poz. 966) było poprzedzone:
  • starym rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 października 2005 r. w sprawie wzoru formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych oraz sposobu jego wypełniania (Dz.U. nr 207, poz. 1733), które przestało obowiązywać już 2 lipca 2012 r. na podstawie art. 133 ust. 2 pkt 1 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U. nr 227, poz. 1367 z późn. zm.),
  • starym rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 1 maja 2004 r. w sprawie wzoru formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz sposobu jego wypełniania (Dz.U. nr 118, poz. 1239), które przestało obowiązywać już 2 lipca 2012 r. na podstawie art. 133 ust. 2 pkt 2 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych.
W załączniku Wzór formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych do nowego rozporządzenia określono nowy formularz rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych i sposób jego wypełniania (§ 1 nowego rozporządzenia).

„Szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz, aż się zepsujesz”

Czy każdą dolegliwość wywołaną warunkami pracy można uznać za chorobę zawodową? Jakie kryteria musi spełnić schorzenie, aby zostało zakwalifikowane jako choroba zawodowa? Jak odróżnić chorobę zawodową od wypadku przy pracy? Na pytania odpowiadamy w poniższym tekście.
Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy bądź w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych narażeniem zawodowym.
Istotnym, choć nie jedynym elementem pozwalającym odróżnić chorobę zawodową od wypadku przy pracy, jest długotrwałość oddziaływania na organizm pracownika szkodliwych dla zdrowia czynników środowiska pracy, skutkująca uszczerbkiem na zdrowiu w zakresie chorób objętych wykazem chorób zawodowych.

Choroba zawodowa czy zwykłe schorzenie?

O tym, jakie schorzenia wywołane pracą w warunkach zagrażających zdrowiu pracowników uznaje się za choroby zawodowe, decyduje ustawodawca, określając ich wykaz.
Wykaz chorób zawodowych zawiera załącznik Wykaz chorób zawodowych wraz z okresem, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym do rozporządzenia Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. nr 105, poz. 869).
Ścisłe związanie organów rozstrzygających spory dotyczące świadczeń przysługujących poszkodowanym, ustanowione wykazem chorób zawodowych, oznacza, że organy takie nie mają prawa wypowiadać się co do związku z warunkami pracy tych stwierdzonych chorób, które nie zostały objęte wspomnianym wykazem.
W przypadku pozytywnego ustalenia, że stwierdzona u pracownika choroba jest wymieniona w wykazie chorób zawodowych i praca była wykonywana w warunkach narażających na jej powstanie, istnieje domniemanie związku przyczynowego między chorobą zawodową a warunkami narażającymi na jej powstanie.
Jeżeli choroba stwierdzona orzeczeniem lekarskim nie figuruje w wykazie chorób zawodowych, nie można orzec o chorobie zawodowej wnioskodawcy.
Pracodawca ma obowiązek niezwłocznie zgłosić:
  • właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
  • właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy,
każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej.
Ich właściwość ustala się wg:
  • miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika,
  • krajowej siedziby pracodawcy, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tej siedzibie.
Obowiązek niezwłocznego zgłoszenia każdego przypadku podejrzenia choroby zawodowej dotyczy także lekarza orzekającego w zakresie chorób zawodowych.
Dopełnienie obowiązku niezwłocznego zgłoszenia właściwym organom PIS i PIP każdego przypadku podejrzenia choroby zawodowej nie prowadzi do konkluzji, że zakład pracy realizujący ten obowiązek staje się wnioskodawcą (oraz stroną) w sprawie o ustalenie istnienia choroby zawodowej. Taki sam obowiązek dotyczy bowiem także lekarza orzekającego w zakresie chorób zawodowych - nie ma zatem powodów, aby utożsamiać wykonanie go z żądaniem wszczęcia sprawy administracyjnej.
Zgłoszenia przypadku podejrzenia choroby zawodowej może również dokonać pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę - pracownik aktualnie zatrudniony musi zgłosić takie podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej dokonuje się niezwłocznie na formularzu określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób - Dz.U. nr 132, poz. 1121 (§ 3 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych).
Natomiast w przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba taka była przyczyną śmierci pracownika, zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej należy dodatkowo dokonać w formie telefonicznej.

wtorek, 13 listopada 2012

Ewakuacja w firmie

Ewakuacja w firmie

Kto jest odpowiedzialny za ewakuację pracowników w firmie? Jak stworzyć odpowiednie warunki ewakuacji na wypadek zagrożenia? W jaki sposób praktycznie sprawdzić organizację i warunki ewakuacji?
Przepisy dotyczące ochrony ppoż. nie określają jednoznacznie, kto jest odpowiedzialny za ewakuację w firmie.
Jednak odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony ppoż., w tym zapewnienie możliwości ewakuacji, stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje - w całości bądź części - ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie.

W przypadku, gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem.
Zapewnienie możliwości ewakuacji
Jednym z obowiązków właściciela budynku, obiektu lub terenu, jest zapewnienie osobom tam przebywającym bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji w razie wystąpienia zagrożenia.
Stworzenie odpowiednich warunków ewakuacji
Stworzenie odpowiednich warunków ewakuacji polega w szczególności na:
1. zapewnieniu wyjść w odpowiedniej liczbie i szerokości;
2. zachowaniu dopuszczalnych długości dróg ewakuacyjnych;
3. zapewnieniu odpowiedniej, bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych;
4. zabezpieczeniu dróg ewakuacyjnych przed zadymieniem;
5. zamykaniu drzwi ewakuacyjnych w sposób umożliwiający ich natychmiastowe użycie;
6. zakazie składowania materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej służących ewakuacji lub umieszczania przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości;
7. zakazie ustawiania na klatkach schodowych przedmiotów utrudniających ewakuację;
8. zapewnieniu otwierania się od wewnątrz okiennic i krat;
9. zapewnieniu oświetlenia awaryjnego i przeszkodowego w obiektach, gdzie jest to wymagane przepisami;
10. umożliwieniu dostępu do:
  • podręcznego sprzętu gaśniczego i urządzeń przeciwpożarowych,
  • urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami,
  • wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej,
  • wyjść ewakuacyjnych lub okien dla ekip ratowniczych;
11. umieszczaniu w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych;
12. oznakowaniu znakami zgodnymi z Polskimi Normami dotyczącymi znaków bezpieczeństwa.
Praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji
Właściciel lub zarządca obiektu zawierającego strefę pożarową przeznaczoną dla ponad 50 osób będących jej stałymi użytkownikami (oprócz kategorii zagrożenia ludzi ZL IV) powinien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji.

Wypadek ucznia – postępowanie powypadkowe

Analiza przyczyn wypadków pracowników daje możliwość wykrycia zagrożeń. Przyczyny wypadków uczniowskich uzmysłowią zagrożenia czyhające na pracowników szkoły, wychowanków i gości. Jeżeli dobrze ustalisz ich przyczyny, identyfikacja zagrożeń będzie łatwa.
Szkoła jest zakładem użyteczności publicznej. Ma być dostępna dla wszystkich, którzy do niej trafią. Analiza wypadków uczniowskich przeprowadzana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej wskazuje, że najczęściej wypadki uczniowskie mają miejsce w czasie przerw, na korytarzach i boisku szkolnym. Hałas i wzmożony ruch powodują trudności komunikacyjne, także ograniczenie w porozumiewaniu się głosem. Przyczyny wypadków uczniowskich to najczęściej niezwracanie uwagi na bezpieczeństwo innych, bieganie zamiast chodzenia, żywiołowe zachowania, nieprzestrzeganie zasady prawostronnego ruchu, zamyślenie, pośpiech, brak skutecznego nadzoru nad uczniami, śliskie nawierzchnie, nierówne podłogi, brak zabezpieczenia poręczy, niestabilnie zamocowany sprzęt sportowy, niezabezpieczone przewody i niskie stropy nad przejściami.

Wypadek ucznia - postępowanie powypadkowe

O każdym wypadku ucznia dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły musi zawiadomić natychmiast:
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego,
  • organ prowadzący szkołę lub placówkę,
  • pracownika służby bhp,
  • społecznego inspektora pracy,
  • radę rodziców.
Ponadto o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor zawiadamia niezwłocznie także prokuratora i kuratora oświaty. Natomiast o wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia - również państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Brak takich powiadomień pociąga za sobą odpowiedzialność karną!
Do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy dyrektor musi zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie do niego osób niepowołanych. Jeżeli czynności związanych z zabezpieczeniem miejsca wypadku nie może wykonać dyrektor, wykonuje je upoważniony przez dyrektora pracownik szkoły lub placówki oświatowej.
Członków zespołu powołuje dyrektor. Zespół przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową.
Zespół powypadkowy postępuje zgodnie rozporządzeniem Rady Ministrów z 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz.U. nr 105, poz. 870).
Z treścią protokołu powypadkowego ucznia i innymi materiałami postępowania powypadkowego trzeba zaznajomić:
  • pełnoletniego poszkodowanego,
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego małoletniego.
W przypadku śmierci poszkodowanego pełnoletniego lub kiedy nie pozwala mu na to stan zdrowia, z materiałami postępowania powypadkowego zaznajamia się jego rodziców (prawnych opiekunów).
Protokół powypadkowy ucznia doręcza się osobom uprawnionym do zaznajomienia z materiałami postępowania powypadkowego. Jeden egzemplarz protokołu pozostaje w szkole lub placówce. Organowi prowadzącemu i kuratorowi oświaty protokół powypadkowy doręcza się na ich wniosek. Protokół powypadkowy ucznia podpisują członkowie zespołu i dyrektor.
Poszkodowany lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą złożyć zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym ucznia w ciągu 7 dni od daty jego doręczenia. Zastrzeżenia składa się ustnie do protokołu bądź pisemnie przewodniczącemu zespołu. Zastrzeżenia rozpatruje organ prowadzący szkołę.
Zastrzeżenia mogą dotyczyć w szczególności:
  • niewykorzystania wszystkich środków dowodowych niezbędnych w celu ustalenia stanu faktycznego,
  • sprzeczności istotnych ustaleń protokołu powypadkowego ucznia z zebranym materiałem dowodowym.
Po rozpatrzeniu zastrzeżeń organ prowadzący szkołę lub placówkę może:
  • zlecić dotychczasowemu zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu powypadkowego ucznia lub przeprowadzenie określonych czynności dowodowych,
  • powołać nowy zespół w celu ponownego przeprowadzenia postępowania powypadkowego.
Rejestr wypadków uczniów prowadzi dyrektor szkoły lub placówki oświatowej.

Tworzywa sztuczne naszą przyszłością

Czy zastanawiałeś się, jak wielkie znaczenie na co dzień ma branża tworzyw sztucznych? Czy wiesz, jak bardzo tworzywa sztuczne związane są z motoryzacją, budownictwem, służbą zdrowia, branżą spożywczą, modą?
- Niskoemisyjne samochody;
- izolacja termiczna w domach;
- strzykawki, szpitalne urządzenia high-tech;
- opakowania chroniące żywność w transporcie, na półkach sklepowych;
- torebki, ubrania, buty (tak modne ostatnio pachnące buty z gumy Melissa)
to tylko nieliczne przykłady wykorzystania tworzyw sztucznych w życiu codziennym. To również wielka przyszłość dla całego świata. Popularność tworzyw sztucznych będzie ciągle wzrastać, a dzięki unikalnym właściwościom będzie znajdować coraz więcej ciekawych i innowacyjnych zastosowań, które będą alternatywą dla dzisiejszych rozwiązań.

Zagrożenia wypadkowe pracowników branży przetwórstwa tworzyw sztucznych

Wytwarzanie wyrobów z tworzyw sztucznych wiąże się z nasilonymi zagrożeniami wypadkowymi. Wydarzenia powodujące najczęściej wypadki w zakładach przetwórstwa tworzyw sztucznych to:
  • uderzenia i pochwycenia człowieka przez maszyny lub ich części bądź oprzyrządowanie,
  • uderzenia i przygniecenia człowieka przez materiały transportowane mechanicznie lub ręcznie,
  • zetknięcia się człowieka z ostrymi narzędziami będącymi w ruchu,
  • oparzenia w zetknięciu z gorącymi tworzywami sztucznymi i powierzchniami.
Czynniki niebezpieczne, które powodują w takich firmach najwięcej wypadków, to:
  • ruchome części maszyn i ich oprzyrządowanie oraz poruszające się narzędzia,
  • spadające przedmioty,
  • ostre, wystające elementy, ostrza, ostre krawędzie i szorstkie powierzchnie,
  • gorące uplastycznione tworzywa sztuczne i gorące powierzchnie.
Natomiast źródłami czynników, które powodują tu najwięcej wypadków, są:
  • maszyny produkcyjne i pomocnicze (wtryskarki, prasy, walcarki, młyny do rozdrabniania),
  • noże.

poniedziałek, 12 listopada 2012

Zagrożenia zdrowia pracowników w tartakach i stolarniach

Podstawowe zagrożenia zdrowia pracowników w tartakach i stolarniach związane są przede wszystkim z mechaniczną obróbką drewna, która powoduje narażanie na pył drzewny i hałas powstający w wyniku pracy obrabiarek do drewna. Sprawdź, czym grozi praca na stanowisku stolarza.

Zagrożenia zdrowia pracowników w tartakach i stolarniach

Zapylenie powietrza jest nieodłącznym zjawiskiem towarzyszącym mechanicznej obróbce drewna. Cząsteczki pyłu mogą mieć różną wielkość, która w znacznym stopniu decyduje o jego szkodliwości. Cząsteczki największe, o średnicy ponad 50 mikrometrów, osiadają już po kilku minutach. Pyły średnie, o wielkości 5-50 mikrometrów, utrzymują się w powietrzu przez kilka godzin, natomiast najmniejsze - o średnicy poniżej 5 mikrometrów - nawet przez kilka dni.
Pyły drewna mogą działać na organizm ludzki uczulająco. Działanie to dotyczy układu oddechowego i skóry. Skutkami wdychania pyłu o właściwościach uczulających są przede wszystkim alergiczny nieżyt błony śluzowej nosa i dychawica oskrzelowa. Nasilenie objawów chorobowych (kaszel, duszność, ucisk w klatce piersiowej) jest większe u osób palących w porównaniu z niepalącymi.
Pyły drewna mogą także działać drażniąco. Działanie takie objawia się zanikowymi zmianami błony śluzowej nosa i gardła, a czasami zapaleniem zatok i przewlekłym zapaleniem oskrzeli.
Pyły drewna zawierają mikroorganizmy, takie jak grzyby, pleśnie, porosty i wątrobowce, które mogą doprowadzić do alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych, grzybicy płuc i choroby o podłożu alergicznym.
Pyły z twardych gatunków drewna, takich jak dąb i buk, mają działanie rakotwórcze. W szczególności mogą powodować raka gruczołowego błony śluzowej nosa i zatok.
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) zapylenia powietrza otaczającego stanowisko pracy pyłami drewna znajdziesz w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. nr 217, poz. 1833 ze zm.).
Mianowicie:
  • pyły drewna, z wyjątkiem pyłów drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity - 4 mg/m3,
  • pyły drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity - 2 mg/m3,
  • pyły drewna mieszane zawierające pył drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity - 2 mg/m3.

Co tu tak drga?

Ekspozycja zawodowa pracowników na drgania mechaniczne jest większa, niżby się mogło wydawać na pierwszy rzut oka... Ich negatywne oddziaływanie na organizm człowieka jest przyczyną licznych zmian chorobowych, na przykład zespołu wibracyjnego, który jest chorobą zawodową.
Najczęstszym objawem tej choroby są napadowe zaburzenia krążenia krwi w palcach rąk, powodujące blednięcie opuszków palców (stąd pochodzi jedno z potocznych określeń tej postaci zespołu wibracyjnego jako tzw. choroby białych palców).

Co tu tak drga?

Ochrona pracowników przed drganiami mechanicznymi obejmuje między innymi:
  • automatyzację procesów technologicznych i zdalne sterowanie źródłami drgań,
  • stosowanie materiałów, elementów i układów izolujących oraz tłumiących drgania, w tym amortyzowanych siedzisk, a także uchwytów i rękawic antywibracyjnych,
  • projektowanie miejsc pracy i rozmieszczanie stanowisk pracy w sposób umożliwiający izolację od źródeł drgań oraz ograniczający jednoczesne oddziaływanie wielu takich źródeł na pracownika,
  • konserwowanie środków pracy, obiektów budowlanych, jak również urządzeń i układów izolujących oraz tłumiących drgania,
  • ograniczanie czasu i poziomu narażenia na drgania oraz liczby osób na nie narażonych przez właściwą organizację pracy, w szczególności stosowanie skróconego czasu pracy, przerw w pracy i rotacji na stanowiskach pracy.

Roboty drogowe bez nieprawidłowości to fikcja?

Z danych PIP wynika, że do najczęściej występujących przyczyn wszelkich nieprawidłowości przy wykonywaniu robót drogowych należy:
- niewłaściwa organizacja pracy,
- zatrudnianie pracowników przy robotach drogowych i mostowych w wymiarze przekraczającym 12 godzin na dobę i 48 godzin tygodniowo,
- lekceważenie przez pracowników przepisów i zasad bhp,
- braku odpowiedniego nadzoru nad wykonywanymi pracami,
- przekonanie pracodawców o nieopłacalności przestrzegania zasad bhp,
- niewłaściwe przeprowadzanie szkoleń bhp- sprowadzające się do podpisania przez pracownika podsuniętego zaświadczenia o odbytym szkoleniu bhp,
- niska świadomość techniczna pracowników dotyczącą bezpieczeństwa i higieny pracy oraz lekceważenie przez nich zagrożeń,
- wymuszona sytuacją rynkową konieczność zatrudniania na stanowiskach robotniczych pracowników nieposiadających odpowiedniego wykształcenia zawodowego, wykonujących wszelkie prace budowlane jako pracownicy ogólnobudowlani.
Mając na uwadze powyższe zapraszam do lektury tekstu, w którym podpowiemy jak zorganizować bezpieczne roboty drogowe.

Jak wykonywać roboty drogowe by uniknąć kontroli PIP?  

Przy pracach drogowych musi być zatrudniony pracownik który:
  • został przeszkolony w zakresie bhp na danym stanowisku pracy,
  • uzyskał orzeczenie lekarskie dopuszczające do wykonywania danej pracy,
  • został wyposażony w odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej przewidziane dla danego stanowiska pracy.
Przed przystąpieniem do robót ziemnych konieczne jest zbadanie terenu i sprawdzenie, czy w miejscu przewidywanych wykopów nie ma przewodów wodociągowych, kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania, gazowych, elektrycznych itp. Badanie takie przeprowadzają pracownicy geodezyjni na podstawie dokumentacji dotyczącej danego odcinka drogi lub terenu, na którym będą wykonywane roboty drogowe - dostarczonej przez inwestora. W przypadku gdy teren robót uzbrojony jest w wymienione instalacje, przed rozpoczęciem robót należy ustalić z jednostkami nimi zarządzającymi odległości bezpiecznego używania maszyn roboczych na tym terenie.
Podczas wykonywania robót ziemnych, w razie przypadkowego odkrycia lub naruszenia wspomnianych instalacji, należy niezwłocznie przerwać pracę i ustalić z jednostką zarządzającą daną instalacją dalszy sposób wykonywania robót.
Wykopy (przy zachowaniu bezpiecznego kąta nachylenia skarp) należy zabezpieczyć przed zalewaniem przez wody powierzchniowe, stosując drenaż.
W miejscach przejść dla pieszych należy ustawić bariery ochronne i nad wykonywanymi przekopami przełożyć mostki o szerokości co najmniej 0,75-1,5 m z obustronnymi balustradami.

czwartek, 8 listopada 2012

Zasady postępowania przy podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów

Zasady postępowania przy podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów

Teoretycznie każdy pracownik wie, że przy przenoszeniu ciężarów trzeba przestrzegać kilku zasad. Właśnie, kilku zasad... Ale w zasadzie jakich? Jakieś zginanie kolan, trzymanie ciężaru blisko ciała. Tak, tak, ktoś kiedyś o tym wspominał... Niestety kręgosłup boli. Jednak ból kręgosłupa, w porównaniu z tragicznymi wypadkami wydaje się lekki niczym pudełko zapałek. Sprawdź, jakich zasad postępowania przy podnoszeniu i przenoszeniu ciężarów muszą przestrzegać pracownicy.
Przy podnoszeniu i przenoszeniu ciężaru należy:
  • podnosić ciężar w zakresie wysokości od dłoni do barków,
  • unikać szybkiego tempa podnoszenia ciężaru,
  • przenoszony ciężar należy trzymać tak blisko ciała, jak to jest tylko możliwe,
  • przenoszenie przedmiotów o znacznej masie powinno odbywać z lekko odchylonym do tyłu tułowiem, co zmniejsza obciążenie kręgosłupa w płaszczyźnie poprzecznej,
  • przy podnoszeniu ładunku na wysokość należy stosować zasadę, że jeżeli wysokość podnoszenia wzrasta z 0,76 m do 1,76 m to masa jego powinna być ograniczona o ok. 30%,
  • przy zmianie punktu podnoszenia z poziomu bioder (ok. 0,76 m) na poziom wyższy (np. staw ramieniowy - ok. 1,5 m) lub niższy (np. staw kolanowy - ok. 0,5 m) to dopuszczalna masa zmniejsza się o ok. 23%,
  • przedmioty w łatwo odkształcalnych opakowaniach (torba) są wygodniejsze do przenoszenia niż przedmioty o sztywnych opakowaniach,
  • przedmioty posiadające uchwyty są łatwiejsze i bezpieczniejsze do operowania nimi. Uchwyty nie mogą być zbyt wąskie - najlepiej, aby miały szerokość od 2,5 do 5,8 cm) i zbyt długie - zalecane ok. 11,5 cm,
  • w czasie podnoszenia, przenoszenia, wstawiania ciężaru należy minimalizować wykonywanie takich ruchów tułowia jak pochylenia, skłony czy skręcenia,
  • należy unikać przenoszenia dużych przedmiotów, wykraczających poza zasięg rąk oraz przedmiotów, które swymi gabarytami ograniczają pole widzenia niosącego,
  • ciężar przenosić z wyprostowanymi i opuszczonymi ramionami. Dźwiganie przy rękach zgiętych w stawie łokciowym zwiększa dwukrotnie obciążenie zaangażowanych rąk,
  • podczas przenoszenia przedmiotów o dużej masie należy wykorzystywać siłę bezwładności w końcowej fazie czynności a w chwili ustawiania ładunku, np. na stole pchnąć go kolanem i udem,
  • nigdy nie należy podkładać palców rąk czy całej dłoni pod ustawiany na płaszczyźnie przedmiot,
  • w razie konieczności podnoszenia i przenoszenia przedmiotu trzymanego w odległości większej niż 30 cm od tułowia, należy zmniejszyć o połowę dopuszczalną masę przedmiotu, gdy to jest niemożliwe czynność powinny wykonywać co najmniej dwie osoby.
Jeżeli podnoszenie, przenoszenie i ustawianie są wykonywane zespołowo to, przed rozpoczęciem czynności, wszyscy powinni wiedzieć:
  • na czym polegają ich zadania,
  • dokąd mają przedmiot przenieść,
  • gdzie będzie postawiony i jakie stosowane będą sygnały.
Tylko jedna osoba kieruje zespołem.
Przenoszenie przedmiotów po schodach czy pochylniach powoduje nierównomierny rozkład jego ciężaru - pracownik będący niżej jest bardziej obciążony.

Bezpieczeństwo i higiena pracy biurowej

Brak szczegółowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach biurowych powoduje, że do kontroli, oceny oraz zapewnienia właściwych warunków pracy w biurze konieczna jest znajomość, a także przestrzeganie, odpowiednich wymagań bhp zawartych w wielu przepisach prawnych, Polskich Normach, dokumentacjach techniczno-eksploatacyjnych urządzeń biurowych czy zasadach bhp.
Pamiętaj przy tym również, że biuro nie jest wolne od zagrożeń wypadkowych i chorobowych, a przede wszystkim uciążliwości pracy.

Bezpieczeństwo i higiena pracy biurowej

Zagadnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w biurach i urzędach regulują następujące akty prawne:
  • Kodeks pracy,
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 z późn. zm.),
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973)
oraz Polskie Normy:
  • PN-EN 12464-1:2011 Światło i oświetlenie - Oświetlenie miejsc pracy - Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach,
  • PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja - Parametry obliczeniowe powietrza wewnętrznego w pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi,
  • PN-B-03430:1983/Az3:2000 Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej - Wymagania,
  • PN-EN 29295:1999 Akustyka - Pomiar hałasu o wysokiej częstotliwości emitowanego przez urządzenia komputerowe i biurowe,
  • PN-EN ISO 17624:2008 Akustyka - Wytyczne dotyczące ograniczania hałasu w biurach i pomieszczeniach pracy za pomocą ekranów akustycznych,
  • PN-B-02151-01:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach - Wymagania ogólne i środki techniczne ochrony przed hałasem,
  • PN-B-02151-02:1987 Akustyka budowlana - Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach - Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w pomieszczeniach.

Pracodawca wypłacił zasiłek, a wypadku nie było

Negatywne rozpatrzenie wniosku przez ZUS

Pewien poszkodowany w zdarzeniu wypadkowym złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu. ZUS odmówił, a w uzasadnieniu stwierdził, że dane zdarzenie nie jest wypadkiem przy pracy z powodu braku nagłości. Ale pracodawca uznał zdarzenie za wypadek przy pracy i tak je zakwalifikował w rejestrze, statystycznej karcie wypadku oraz wypłacił wcześniej zasiłek chorobowy. Jak postąpić w tej sytuacji?
W związku z wnioskiem o przyznanie jednorazowego odszkodowania Zakład Ubezpieczeń Społecznych w drodze decyzji odmówił wypłaty świadczenia w związku z niezbyt przekonująco opisaną w protokole nagłością zdarzenia wypadkowego (jednego z elementów kwalifikujących zdarzenie wypadkowe, któremu uległ poszkodowany, jako wypadek przy pracy, co wzbudziło istotne wątpliwości, co do przebiegu zdarzenia).
Decyzja ZUS powinna zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczenia w drodze powództwa przed sądem. Zainteresowany z powództwem nie wystąpił.
Skoro do rejestru wypadków zostało wpisane zdarzenie wypadkowe, które nie jest wypadkiem przy pracy należy w zapis w rejestrze wykreślić, zamieszczając stosowną adnotację o przyczynie skreślenia.
Przepisy nie określają procedury anulowania sporządzonej i przekazanej do Urzędu Statystycznego statystycznej karty wypadku.
Skoro ZUS odmówił wypłaty świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, a pracodawca wypłacił pracownikowi zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego i złożył za miesiąc, w którym wypłacił ten zasiłek, raport RSA z kodem świadczenia przerwy 314 - zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, pracodawca musi złożyć korektę tego raportu.
Za okresy, za które zostanie złożona korekta raportu RSA, pracodawca - płatnik składek będzie miał niedopłatę składek na ubezpieczenia społeczne, którą należy wyrównać.
Złożenie korekty rozliczenia umożliwia pracodawcy wystąpienie do pracownika o zwrot nadpłaconej kwoty, tj. różnicy pomiędzy wypłaconym mu zasiłkiem a świadczeniem (wynagrodzeniem chorobowym lub zasiłkiem) należnym.

wtorek, 6 listopada 2012

Czy to wypadek przy pracy

Pracodawca musi zapewnić systematyczne kontrole stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem organizacji procesów pracy, stanu technicznego maszyn oraz innych urządzeń technicznych, a także ustalić sposoby rejestracji nieprawidłowości i metody ich usuwania.
I tak, w sytuacji zgłoszenia zdarzenia mającego znamiona wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek zapewnić sporządzenie w określonym trybie protokołu powypadkowego.

Czy to wypadek przy pracy?

W praktyce spora część zgłoszonych i zbadanych zdarzeń wypadkowych określana jest mianem tzw. wypadków bezurazowych.
Typowym zdarzeniem takiego rodzaju jest wypadek komunikacyjny (kierowanie samochodem służbowym), noszący znamiona wypadku przy pracy, co do którego nie posiadamy rozeznania, czy skutkował będzie urazem.
W wielu przypadkach skutki takich zdarzeń nie występują. Mogą jednak ujawniać się po pewnym - kilkudniowym lub nawet kilkutygodniowym - czasie.
Bardzo poważnym błędem jest rejestrowanie jako bezurazowych i tym samym zaniechanie badania zdarzeń, które mają znamiona wypadku przy pracy (np. zakłucia czy skaleczenia pracownika w placówce służby zdrowia bądź pozornie bezurazowy wypadek komunikacyjny).

„Wypadek to dziwna rzecz. Nigdy go nie ma, dopóki się nie wydarzy” Alan Alexander Milne

Nikt nie jest w stanie przewidzieć przyszłości, a wypadki lubią chodzić po ludziach. Dlatego zawczasu warto, zapoznać się z zagrożeniami, sposobami ich zapobiegania oraz procedurami powypadkowymi w razie wypadków uczniów.

Jakie działania trzeba podjąć w razie wypadku ucznia?

O każdym wypadku ucznia dyrektor lub upoważniony przez niego pracownik szkoły musi zawiadomić natychmiast:
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego,
  • organ prowadzący szkołę lub placówkę,
  • pracownika służby bhp,
  • społecznego inspektora pracy,
  • radę rodziców.
Ponadto o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym dyrektor zawiadamia niezwłocznie także prokuratora i kuratora oświaty. Natomiast o wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia - również państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Brak takich powiadomień pociąga za sobą odpowiedzialność karną.
Do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy dyrektor musi zabezpieczyć miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie do niego osób niepowołanych. Jeżeli czynności związanych z zabezpieczeniem miejsca wypadku nie może wykonać dyrektor, wykonuje je upoważniony przez dyrektora pracownik szkoły lub placówki oświatowej.
Członków zespołu badającego wypadek powołuje dyrektor. Zespół przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową.
Z treścią protokołu powypadkowego ucznia i innymi materiałami postępowania powypadkowego należy zaznajomić:
  • pełnoletniego poszkodowanego,
  • rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego małoletniego.
W przypadku śmierci poszkodowanego pełnoletniego lub kiedy nie pozwala mu na to stan zdrowia, z materiałami postępowania powypadkowego zapoznaje się jego rodziców (prawnych opiekunów).
Protokół powypadkowy ucznia doręcza się osobom uprawnionym do poznania materiałów postępowania powypadkowego. Jeden egzemplarz protokołu pozostaje w szkole lub placówce. Organowi prowadzącemu i kuratorowi oświaty protokół powypadkowy doręcza się na ich wniosek. Protokół powypadkowy ucznia podpisują członkowie zespołu i dyrektor.
Poszkodowany lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą złożyć zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym ucznia w ciągu 7 dni od daty jego doręczenia. Zastrzeżenia składa się ustnie do protokołu bądź pisemnie przewodniczącemu zespołu. Rozpatruje je organ prowadzący szkołę.

Nie szata zdobi człowieka a chroni

Punktem wyjścia dla określenia wymagań ochronnych odzieży jest identyfikacja zagrożeń, przed którymi ma ona chronić. Gwarancją spełnienia warunku skuteczności odzieży ochronnej przed konkretnymi zagrożeniami są procedury zapewnienia jej jakości albo systemu jej produkcji, których spełnienie producent deklaruje przez umieszczenie oznakowania CE.
Można stwierdzić, że rolą producenta - dostawcy odzieży ochronnej czy roboczej jest wykazanie, że spełnia ona funkcje ochronne dla konkretnych zagrożeń i warunków pracy, a rolą stosującego 
- kupującego odzież jest precyzyjne zdefiniowanie potrzeb w zakresie właściwości ochronnych czy użytkowych.
Źle zdefiniowane potrzeby albo stosowanie niezgodne z instrukcją producenta przerzucają odpowiedzialność za nieskuteczną ochronę z producenta na użytkownika odzieży. Podobna sytuacja zaistnieje, jeżeli odzież ochronna będzie stosowana niezgodnie z instrukcją producenta.

Jaki jest klucz do wyboru idealnie dopasowanej odzieży ochronnej?

Każdemu zatrudnionemu należy dobrać taką odzież, w takim asortymencie i o takich cechach ochronnych, aby zapewniała ochronę pracownika przed zagrożeniami, które nie mogą być zlikwidowane lub ograniczone za pomocą środków ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy. Narzędziem, które pomoże w dopasowaniu odpowiedniej odzieży roboczej lub ochronnej jest stosowana już od kilku lat, a ciągle niedoceniana, ocena ryzyka zawodowego.
Uzasadnionym zatem będzie przypomnienie procesu oceny ryzyka polegającego na:
  • opisie czynności i warunków środowiskowych na stanowisku pracy;
  • opisie stosowanych maszyn, urządzeń, narzędzi i materiałów oraz czynników energetycznych;
  • zidentyfikowaniu wszystkich zagrożeń pochodzących od wyposażenia stanowiska pracy i warunków środowiska pracy;
  • ocenie skutków zdrowotnych zagrożeń ,
  • oszacowaniu prawdopodobieństwa wystąpienia tych skutków u pracownika.
Mając te wszystkie informacje i wiedzę o stopniu skuteczności środków ochrony zbiorowej, można dokonać wyboru takich środków zabezpieczających, w tym odzieży, która będzie skutecznie chroniła przed konkretnymi zagrożeniami.
Korzystając z dokumentacji oceny ryzyka zawodowego należy wytypować stanowiska pracy:
  • niewymagające odzieży ochronnej ani nawet roboczej,
  • wymagające jedynie odzieży roboczej w określonym asortymencie i określonych właściwościach,
  • wymagające stosowania odzieży roboczej i niektórych asortymentów odzieży ochronnej (np. ubranie robocze i fartuch ochronny),
  • wymagające stosowania odzieży o konkretnych właściwościach ochronnych i określonym asortymencie,
  • wymagające dostarczenia pracownikom kilku rodzajów odzieży roboczej i ochronnej (osoby wykonujące w ciągu roku prace o różnych zagrożeniach albo wykonujące prace w różnych miejscach zakładu czy na otwartej przestrzeni).
Dla każdego rodzaju odzieży należy określić:
  • wymagane cechy wytrzymałościowe i użytkowe, z uwzględnieniem ergonomii prac, a dla ochronnej - cechy ochronne (może się zdarzyć, że ubranie chroniące przed gorącem będzie musiało być jednocześnie odporne na przecięcia),
  • okres jej używalności, uwzględniając warunki panujące na stanowisku pracy, sposoby wykonywania prac i warunki przechowywania odzieży (ogrzewana szatnia czy pakamera na budowie),
  • ilość w poszczególnych rozmiarach, z uwzględnieniem płci użytkownika,
  • dodatkowe wymagania, np. nadruk nazwy czy logo firmy; kolory ubrań, np. służby utrzymania ruchu, inny kolor niż pracownicy produkcyjni, naszywki odblaskowe,
  • sposób użytkowania - opracować instrukcję (bezwzględnie dla odzieży kategorii III i II) dla pracownika z opisem właściwości ochronnych i uwzględniającą sposób przechowywania odzieży i jej konserwacji,
  • sposoby kontroli użytkowania i przydatności odzieży do warunków na poszczególnych stanowiskach pracy,
  • inne wymagania wynikające ze specyfiki zakładu pracy.
Ostatni etap polega na podjęciu decyzji, czy dokona się zakupu odzieży roboczej i ochronnej o najwyższych standardach (droższej) czy tylko spełniających minimum wymagań przepisów (tańszej), licząc się z koniecznością skracania okresu użytkowania i ciągłym narzekaniem załogi.

niedziela, 4 listopada 2012

Profilaktyka sposobem na obniżenie ryzyka zawodowego

Podstawowym celem oceny ryzyka zawodowego jest ograniczenie go do poziomu najniższego, który można osiągnąć, czyli poprawa bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników.
Ocena taka polega na przewidywaniu, jakie szkody (np. urazy, schorzenia) mogą spotkać pracownika zatrudnionego na danym stanowisku pracy, oraz zaplanowaniu, co trzeba zrobić, aby tego uniknąć.

Profilaktyka sposobem na obniżenie ryzyka zawodowego

Jeżeli w wyniku przeprowadzanych ocen ryzyka zawodowego na poszczególnych stanowiskach pracy okaże się, że potrzebne jest podjęcie działań profilaktycznych, to najpierw należy rozważyć dwie sprawy:
  1. Czy można całkowicie wyeliminować ryzyko zawodowe?
  2. Jeżeli nie, to jak je zmniejszyć?
Zlikwidowanie zagrożenia
Najskuteczniejszym działaniem korygującym jest eliminacja ryzyka zawodowego przez zlikwidowanie zagrożenia.
Nie zawsze jest to wykonalne, ale zawsze trzeba rozważyć możliwość wyeliminowania zagrożenia, a co za tym idzie - ryzyka zawodowego. Można to osiągnąć przez odpowiedni dobór:
  • maszyny,
  • urządzenia,
  • technologii,
  • stosowanych materiałów.
Ograniczanie ryzyka zawodowego
Jeżeli w zakładzie pracy nie ma możliwości uniknięcia ryzyka zawodowego, to należy ograniczyć je do możliwie niskiego poziomu.
Warto także wiedzieć, że o wielkości ryzyka zawodowego decydują:
  • możliwe straty,
  • ich prawdopodobieństwo.

Od stolarza do twórcy LEGO

W 1932 r. Ole Kirka Christiansen założył duńską firmę zajmującą się wytwarzaniem drewnianych produktów codziennego użytku. W czasie globalnego kryzysu finansowego sprzedaż drabin i desek do prasowania, które były najbardziej rentowne, gwałtownie spadła. Aby uratować firmę, Christiansen postawił na nową niszę w postaci drewnianych zabawek, na które zapotrzebowanie nie malało nawet w trudnych czasach.
Nazwa firmy wyłoniła się z konkursu zorganizowanego wśród pracowników (7 stolarzy) firmy. Wygrała nazwa LEGO, która pochodzi od duńskich słów "leg godt", czyli "baw się dobrze". Po latach uświadomiono sobie, że po łacinie "lego" znaczy "łączyć w całość", co miało znaczący wpływ na dalsze losy firmy.
W 1947 r. LEGO zaczęło stopniowo odchodzić od drewnianych produktów na rzecz plastiku. Trzynaście lat później po drugim pożarze fabryki zdecydowano się nie przedłużać produkcji zabawek drewnianych i skoncentrować się wyłącznie na wyrobie zabawek plastikowych, znanych i kochanych zarówno przez dzieci, jak i dorosłych.
Na jakie zagrożenia byli narażeni pracownicy LEGO, zanim zaczęli produkować plastikowe klocki?

Najczęstsze zagrożenia na stanowisku stolarza

Stolarz w czasie swojej pracy wykonuje wiele różnorodnych czynności:
  • dobiera odpowiednie rodzaje drewna, materiały drewnopochodne,
  • wykonuje elementy drewniane, drewnopochodne,
  • stosuje kleje, farby, lakiery,
  • wycina i łączy elementy, np. mebli, okleja meble fornirem lub płytami laminowanymi,
  • szlifuje i lakieruje powierzchnie drewniane,
  • montuje wytworzone elementy.
Praca ta wiąże się z wykonywaniem czynności związanych z:
  • transportem,
  • magazynowaniem,
  • obsługą różnego rodzaju maszyn i urządzeń wykorzystywanych w stolarni.
Pracownik wykonujący zawód stolarza narażony jest na wiele czynników niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych, występujących przy wykonywaniu tego zawodu. Dlatego właśnie tak istotne jest właściwe przeszkolenie pracownika zatrudnionego na tym stanowisku. Szczególnie ważne jest uświadomienie mu zagrożeń, jakie mogą wystąpić w jego pracy.
Aby stosować ochronę przed zagrożeniami, najpierw należy zidentyfikować najczęściej występujące niebezpieczeństwa na stanowisku pracy stolarza. Są nimi:
1. Zagrożenia czynnikami niebezpiecznymi:
  • uderzenie, pochwycenie, wciągnięcie przez obracające się elementy obrabiarek do drewna (koła napędowe, sprzęgła, wrzeciona, przekładnie, narzędzia skrawające - brak osłon obracających się części obrabiarek do drewna, niestosowanie popychaczy, luźne rękawy, luźne elementy odzieży itp., narażenie na ciężkie uszkodzenia ciała - zmiażdżenia, obcięcia palców lub rąk, przecięcia),
  • upadek na płaszczyźnie, przewrócenie się, potknięcie się (brak ładu na ciągach i drogach komunikacyjnych, niewłaściwy sposób składowania materiałów, zastawione drogi komunikacyjne składowanymi materiałami, wyrobami, nieład na stanowisku pracy, brak wolnej przestrzeni na stanowisku pracy, nieuprzątnięte odpady, ubytki w podłodze, progi na ciągach komunikacyjnych),
  • przygniecenie, uwięzienie, uderzenie (m.in. przez środki transportu wewnątrzzakładowego, np. wózki, przez transportowane materiały, np. płyty, bele drewna),
  • upadek przedmiotu, materiałów, narzędzi (np. płyt, belek drewna w czasie składowania, zdejmowania surowców z regałów, półek, niewłaściwy sposób składowania płyt - składowanie płyt pod niewłaściwym kątem),
  • upadek z wysokości, upadek na niższy poziom (np. w czasie wchodzenia po drabinie, podczas prac magazynowych),
  • uderzenie przez obrabiane materiały (odrzut obrabianych materiałów głównie z powodu niejednorodności obrabianego materiału - zakleszczenia, zaciśnięcia obrabianego materiału, odpryski, odłamki ciętych płyt),
  • porażenie prądem elektrycznym (w przypadku uszkodzenia izolacji przewodów zasilających urządzenia elektryczne, obrabiarki przenośne, przebicia, niewłaściwy stan techniczny urządzeń),
  • zagrożenia pożarem (niewłaściwy stan techniczny instalacji elektrycznej, brak ładu i porządku, zapylenie, zaleganie kurzu, gromadzenie się ładunków elektryczności statycznej, brak lub niewłaściwy stan wentylacji, niewłaściwy stan techniczny obrabiarek - nagrzanie się elementów obrabiarki do temperatury zapłonu drewna, wyrzucenie przez obrabiarkę tlących się cząstek drewna, palenie papierosów w pomieszczeniach stolarni),
  • zagrożenie wybuchem (pyły powstające przy obróbce drewna suchego i materiałów drewnopochodnych tworzą z powietrzem mieszaniny wybuchowe - wybuch pyłu drzewnego, np. z powodu niewłaściwego stanu technicznego przewodów elektrycznych, niewłaściwa wentylacja, zapylenie, gromadzenie się ładunków elektryczności statycznej),
  • uderzenie człowieka o nieruchome przedmioty (regały, obrabiarki, urządzenia, zastawione ciągi komunikacyjne, nieład, niewłaściwe miejsca składowania surowców, wyrobów),
  • skaleczenia, urazy ostrymi narzędziami (piły, dłuta, wiertła itp.),
  • kontakt z szorstkim powierzchniami (krawędzie płyt, odpady materiałów, sęki, drzazgi, pilniki używane do obróbki materiałów),
  • zaprószenia oczu (zaprószenia pyłem drzewnym, trocinami),
  • poparzenia (np. dotknięcie gorących elementów suszarni do drewna).
2. Zagrożenia czynnikami szkodliwymi:
  • zagrożenie związane z wymuszoną, nienaturalną pozycją ciała, przeciążenie układu szkieletowo-mięśniowego (obsługa obrabiarek do drewna, transport materiałów),
  • stres związany z terminowością, tempem prac, jakością wykonania przedmiotów,
  • narażenia na hałas (hałas pracujących obrabiarek do drewna, obrabiarki do drewna należą do maszyn, które przekraczają dopuszczalne normy poziomu hałasu, niewłaściwy stan techniczny obrabiarek, uszkodzone narzędzia, nienaostrzone narzędzia, hałas powstający w trakcie obróbki materiałów - cięcie, przerzynanie),
  • niewłaściwe oświetlenie dzienne i sztuczne (niedoświetlenie stanowisk pracy, brak dostępu światła dziennego),
  • zapylenie (pyły drewna powstające w trakcie obróbki materiałów - podrażnienia układu oddechowego, choroby oczu, alergie),
  • narażenie na czynniki o działaniu prawdopodobnie rakotwórczym (pyły drewna twardego, np. dąb, buk),
  • zagrożenie wibracją (wibracja miejscowa związana z wibracją skrawającego narzędzia i obrabianego przedmiotu, wibracja ogólna wynikająca ze złego stanu technicznego obrabiarki, nadmiernego zużycia elementów obrabiarki),
  • narażenie na substancje chemiczne - farby, kleje, żywice, lakiery, impregnaty używane w procesie produkcji i do dekoracji drewna (opary, aerozole powstające w czasie produkcji - podrażnienia oczu i dróg oddechowych, podrażnienia skóry, alergie, choroby nowotworowe, uczulenia),
  • narażenie na czynniki biologiczne (mikroorganizmy, grzyby, pleśnie, porosty zawarte w drewnie - grzybice, alergie),
  • zagrożenie związane z niekorzystnymi warunkami mikroklimatycznymi (przeziębienia, np. rozładunek towarów na otwartej przestrzeni w okresie zimowym, duże zmiany temperatury, np. załadunek/rozładunek drewna z suszarni - wysoka temperatura, duża wilgotność powietrza w suszarni).
Szczególną uwagę należy zwrócić na zagrożenia związane z dolegliwościami układu mięśniowo-szkieletowego. Prace, które przyczyniają się do pojawienia się tych dolegliwości, są związane z długotrwałym obciążeniem statycznym mięśni, np. z częstym podnoszeniem ładunków o dużej masie, wymuszoną pozycją przy pracy itp.

Wypadek przy pracy zgłoszony po 2 miesiącach od zdarzenia

Minęły 2 miesiące i nagle taka informacja

Zdarzają się sytuacje, że pracownik ulegnie niegroźnemu wypadkowi i nie zgłosi tego pracodawcy. Nie pójdzie również do lekarza. Z czasem jednak zaczyna odczuwać skutki tego zdarzenia i dopiero wtedy zgłasza wypadek pracodawcy, np. po 2 miesiącach. Warto wiedzieć, jak się zachować i co zrobić w takiej sytuacji, tym bardziej, że w razie zaniechania przez pracodawcę podjęcia działań w celu ustalenia okoliczności i przyczyn zaistniałego zdarzenia wypadkowego ubezpieczony, który uległ wypadkowi może domagać się ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku w drodze postępowania sądowego.
Po zgłoszeniu wypadku przez pracownika właściciel firmy (pracodawca) powinien niezwłocznie powołać zespół powypadkowy w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Powołany zespół powypadkowy dokona analizy zaistniałego zdarzenia i oceny zebranych informacji oraz dokumentów m.in. dokumentacji medycznej. W trakcie dochodzenia powypadkowego zespół powypadkowy ustali związek przyczynowo skutkowy danego zdarzenia z pracą i zakwalifikuje, czy dane zdarzenie jest, czy nie, wypadkiem przy pracy.
Wystarczające jest, że poszkodowany zgłosi ustnie przełożonemu wiadomość o wypadku. Otrzymując taką informację przełożony tego pracownika powinien poinformować pracodawcę o zdarzeniu i w tym momencie cała procedura powypadkowa powinna rozpocząć się z urzędu.
Warto podkreślić, że roszczenie o ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nie ulega przedawnieniu. Zatem pracownik ma prawo wnioskować do pracodawcy o ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy nawet po 2 latach, jeżeli podjął wiadomość, że skutki, które się ujawniły, mają związek przyczynowo skutkowy ze zdarzeniem w pracy. Wskazuje na to również Sąd Najwyższy w swoim wyroku z 14 września 2000 r.:
Niepoinformowanie przełożonego o wypadku bezpośrednio po zdarzeniu nie pozbawia pracownika prawa żądania ustalenia, że miało ono charakter wypadku przy pracy w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy z 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (wyrok Sądu Najwyższego z 14 września 2000 r., II UKN 702/99, OSNAPiUS 2002/6/143).
W takiej sytuacji jednak pracownik powinien posiadać dokumentację medyczną wskazującą na fakt, że doznane urazy mają związek z pracą. Zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bhp, ustali faktyczne przyczyny zdarzenia, jakiemu uległ pracownik i czy faktycznie do tego zdarzenia doszło w pracy.