środa, 20 czerwca 2012

Rola służby bhp w procesie konsultacji bhp

Służba bhp w firmie jest organem doradczym i kontrolnym, który wspiera pracodawcę w jego działaniach z zakresu bhp.
Jednak służba bhp nie przejmuje za pracodawcę odpowiedzialności za stan bezpieczeństwa i higieny pracy. Oznacza to, że mimo powołania służby bhp pracodawca nadal jest odpowiedzialny za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie, a odpowiedzialność ta ma charakter samodzielny.

Rola służby bhp w procesie konsultacji bhp

Do prowadzenia konsultacji w zakresie działań związanych z bezpieczeństwem i higieną zobowiązany jest sam pracodawca. Służba bhp również i w tym przypadku pełni swoje statutowe funkcje, czyli związane z doradztwem i kontrolą stanu bhp w zakładzie pracy. Jednak jej pozycja w procesie konsultacji pracodawcy z pracownikami lub ich przedstawicielami ulega modyfikacjom w związku z tematem konsultacji lub faktem, w ramach jakiego ciała się one odbywają - na przykład w ramach komisji bhp.
Gdy konsultacje są prowadzone bezpośrednio z pracownikami lub ich przedstawicielami, służba bhp, będąc zobowiązana do merytorycznego wsparcia konsultacji, nierzadko staje się pomostem porozumienia między pracodawcą a pracownikami.
Służba bhp mając zaplecze w postaci wiedzy dotyczącej stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie, będąc często jedynym źródłem informacji z tego zakresu, powinna czynnie angażować się w proces konsultacji, starając się doprowadzić do porozumienia między pracownikami a pracodawcą.
Natomiast w sytuacji, gdy konsultacje w zakresie działań związanych z bezpieczeństwem i higieną odbywają się w ramach komisji bhp, służba bhp odgrywa tu kapitalną rolę.
Udział pracowników służby bhp w takich konsultacjach jest niezmiernie istotny, ponieważ są to osoby, które posiadają największą wiedzę co do faktycznego stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie oraz obowiązków nałożonych w tym zakresie na pracodawcę. W rzeczowy sposób wspierają oni zatem przedmiotowe konsultacje swoją wiedzą i znajomością zagadnień.
W przypadku gdy przedmiotem konsultacji jest służba bhp, czyli jej tworzenie lub powierzanie wykonywania zadań tej służby innym osobom, wówczas pozycja negocjacyjna służby jest raczej słaba. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, kiedy pracownikowi, który ma zostać członkiem służby bhp w danym zakładzie pracy, zarzuca się brak kompetencji, a on jest innego zdania.

poniedziałek, 18 czerwca 2012

Wpływ wysokiej temperatury otoczenia na człowieka

Odpowiedzią organizmu na wzrost temperatury otoczenia jest przede wszystkim rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry i wzrost skórnego przepływu krwi. Następnie uruchomiony zostaje drugi mechanizm obronny, tj. wzmożone wydzielanie potu. Oba te mechanizmy pozwalają na utrzymanie homeostazy termicznej ustroju.
Działanie tych mechanizmów powoduje jednak wiele wtórnych zmian o charakterze czynnościowym (odwracalnym), takich jak:
  • zmiany w rozmieszczeniu krwi,
  • przyspieszenie czynności serca,
  • odwodnienie,
  • utrata soli z organizmu.
Jeżeli przekroczone zostaną możliwości termoregulacyjne organizmu, wówczas wzrasta temperatura ciała, co szczególnie wyraźnie wpływa na czynność ośrodkowego układu nerwowego.

Wpływ wysokiej temperatury otoczenia na człowieka

U człowieka nieprzystosowanego, wpływ gorąca przejawia się złym samopoczuciem, zmniejszeniem wydolności fizycznej i psychicznej. Zwiększa się częstość tętna i oddechów, spada ciśnienie krwi, człowiek staje się skłonny do omdleń. Mogą pojawiać się bóle skurczowe ze strony przewodu pokarmowego. U ludzi narażonych przez dłuższy czas na działanie wysokiej temperatury występuje ogólna bierność, trudność w koncentracji uwagi, czasem upośledzenie zdolności do wykonywania czynności wymagających zręczności i precyzji.
Obniżenie wydolności fizycznej człowieka może być na tyle duże, że nawet lekka praca stanowi znaczne obciążenie fizyczne czy psychiczne. Obniża się zwłaszcza zdolność do wykonywania krótkotrwałych wysiłków fizycznych, o których decyduje czynność układu nerwowego i samych mięśni. Przyczyną obniżenia ogólnej wydolności fizycznej w środowisku o podwyższonej temperaturze jest ograniczona możliwość adaptacji organizmu do wysiłków, szczególnie w zakresie układu krążenia, z powodu gorszego zaopatrzenia krwi w tlen.
W związku z tym człowiek w gorącym środowisku staje się spowolniały, stara się ograniczyć wysiłki fizyczne, najchętniej przyjmuje pozycję siedzącą czy nawet leżącą.
Wzrost tętna, maksymalny poziom produkcji potu oraz wzrost temperatury wewnętrznej ciała są czułymi wskaźnikami obciążenia cieplnego organizmu i wyznaczają granice tolerancji niekorzystnego wpływu na organizm człowieka gorącego środowiska i pracy wykonywanej w takich warunkach.

Ocena ryzyka zawodowego

Liczba wypadków przy pracy jest proporcjonalna do liczby zaistniałych zdarzeń potencjalnie wypadkowych... Natomiast straty nimi powodowane mogą znacznie przekraczać te z tytułu wypadków przy pracy!

Przypomnijmy w tym miejscu sobie, że zdarzenie potencjalnie wypadkowe to zdarzenie, które nie spowodowało urazu, strat lub szkód tylko dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności. Jest to jedna z wielu wersji definicji oddających istotę zdarzeń potencjalnie wypadkowych. W oficjalnych dokumentach Międzynarodowej Organizacji Pracy (Wytyczne dotyczące systemów zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, ILO-OSH 2001) definicja ta brzmi następująco: "Zdarzenie potencjalnie wypadkowe - niebezpieczne zdarzenie, związane z wykonywaną pracą, podczas którego nie dochodzi do urazów lub pogorszenia stanu zdrowia".
A zatem, czy w ocenie ryzyka zawodowego powinno się uwzględniać zdarzenia potencjalnie wypadkowe?

Ocena ryzyka zawodowego a zdarzenia potencjalnie wypadkowe

Pracodawcy, oceniając ryzyko zawodowe w swoich firmach, potrzebują informacji o występujących zagrożeniach i wadze każdego z nich.
Każde zagrożenie może stanowić, w określonych, sprzyjających okolicznościach, bezpośrednią przyczynę wypadku:
  • śmiertelnego,
  • ciężkiego,
  • powodującego czasową niezdolność do pracy lub chorobę zawodową,
a co za tym idzie - wpływa ono na wielkość ryzyka zawodowego będącego funkcją strat i prawdopodobieństwa.
Nieuwzględnianie w ocenie ryzyka zawodowego zaistniałych w zakładzie pracy zdarzeń potencjalnie wypadkowych może skutkować taką jego dokumentacją, w której na przykład ryzyko zawodowe związane z zagrożeniem uderzenia spadającym przedmiotem podczas sprzątania szaf z dokumentacją jest podobne do ryzyka tego samego zagrożenia u robotnika wykonującego prace transportowe z użyciem suwnicy!
Pamiętaj, że w interesie pracodawcy jest rejestrowanie i dokumentowanie wszystkich zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz wywołujących je zagrożeń.
Reasumując, proces oceny ryzyka zawodowego wymaga od pracodawcy niezbędnej wiedzy dotyczącej występujących lub mogących wystąpić zagrożeń w firmie. Wiedza ta powinna wynikać z udokumentowanych informacji dotyczących tego, co się dzieje w zakresie bhp obecnie i co zdarzyło się w przeszłości w firmie. Jednym ze źródeł takich informacji powinna być analiza wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz właśnie zdarzeń potencjalnie wypadkowych.